Hoog rijst boven Westbroek de stellingmolen De Kraai op. Hij stond oorspronkelijk op het bolwerk Sloterdijk te Amsterdam. Daar deed hij dienst als stadskorenmolen. (Foto AD)
De van oorsprong zeventiende-eeuwse molen werd na een brand in 1839 geheel opnieuw opgetrokken, maar veertig jaar later weer afgebroken om ruimte maken voor woningbouw. Hij werd opgeslagen in Nieuwediep bij Den Helder. Evert Schuurman kocht in Westbroek een achttiende-eeuwse wipkorenmolen. Die vertoonde zoveel gebreken dat hij in 1880 besloot om ter vervanging De Kraai aan te kopen. De molen werd via de Zuiderzee en de Vecht naar Westbroek gevaren.
De korenmolen De Kraai werkte voor bakkers in Utrecht. Daarnaast kochten de inwoners van Westbroek en Achttienhoven het meel voor de verwerking van brood en veevoer. Tot 1925 maalde De Kraai uitsluitend op wind; daarna kreeg de molen hulpmotoren. ln 1954 werd de productie na een stormschade stilgelegd. Met steun van diverse overheden kon de molen worden gerestaureerd. Het herstel werd in 1958 afgerond. De Kraai werd aangepast om elektriciteit op te wekken.
ln 1973 bleek de molen niet meer rendabel en werd hij stilgelegd. Tussen 1977 en 1979 werd de molen weer gerestaureerd, en opnieuw in 1996. De omloop werd volledig hersteld, het riet op de kap werd vervangen en het oorspronkelijke Oudhollandse wiekenkruis werd weer aangebracht. In 2011-2012 werd de molen opnieuw gerestaureerd. In 2017 nam A. Colijn de molen van de familie Schuurman over.
AD
In het kader van Open Monumentendag 2020 maakte RegioTV De Bilt de volgende reportage:
Zie ook op deze site:
De verdwenen Maartensdijkse molen De Hoop
De molen De Kraai in 1910. (Utrechts Archief)
Literatuur:
Karien Scholten, De Kraai, korenmolen van Westbroek (z.j., z.p.)
Michiel Kruidenier en Joost van de Spek, Maartensdijk. Geschiedenis en architectuur (Zeist 2000) p. 208v.