Enkele jaren na de tweede wereldoorlog werd door de gemeente Maartensdijk een nieuw industrieterrein ontwikkeld. Eén van de eerste grotere bedrijven die zich daar vestigden, was Metaverpa, later een wereldspeler op het gebied van verpakkingsmachines voor de grafische industrie. Als ondernemende starter legde Karel Bakkeren in Maartensdijk de basis voor de latere ontwikkelingen. Door gebrek aan uitbreidingsmogelijkheden binnen de gemeente Maartensdijk was het bedrijf latyer genoodzaakt, zich elders te vestigen. Afbeelding: het bedrijf (foto Historische Vereniging Maartensdijk).
Mijnheer Bakkeren (zoals hij altijd werd aangesproken) was voor de Tweede Wereldoorlog in Hilversum gestart met het produceren van transportmiddelen zoals lopende banden voor bijvoorbeeld de luchthaven Schiphol en voor een distributiecentrum van AH, maar ook postkarretjes voor ziekenhuizen en steekwagens. Hij maakte ook laad/losinstallaties. Direct na de oorlog kocht hij het bedrijf Atlas, een producent van hefwerktuigen in IJsselstein. Deze productie van transportmiddelen werd echter rond 1964 verkocht aan de firma Van Riet in Bilthoven (zie ook betreffende post op de website van het Online Museum De Bilt).
Aan het begin van de tweede wereldoorlog begon Bakkeren ook met een handel in nietmachines en andere kantoorbenodigdheden in Maartensdijk. De handnietmachines werden in de avonduren gerepareerd door zijn zwager, de postkantoormedewerker Piet van de Bilt.
Begin jaren vijftig richtte Bakkeren het bedrijf Metaverpa Packaging Systems N.V. op aan de Industrieweg in Maartensdijk. De naam kwam van Metaal verpakkingen.
Het bedrijf was gericht op de ontwikkeling, samenbouw/montage, verkoop en service van verpakkingsmachines voor met name de grafische industrie. Bij Metaverpa werden gespecialiseerde machines gemaakt voor het omsnoeren met bandijzer van kranten en tijdschriften die van de drukmachines afkwamen en gestapeld moesten worden voor verdere distributie. Dit bandijzer werd specifiek voor Metaverpa gemaakt en geleverd, vaak in zes tot zeven vrachtwagens per week, door de Belgische onderneming Bekaert. Later werd het metaal vervangen door kunststofbanden. (Onderaan deze post: een omsnoeringsmachine van Metaverpa.)
Het besdrijf had klanten over de hele wereld. Een zeer grote order betrof in 1976 de levering van deze omsnoermachines voor de grootste krant ter wereld, de New York Times. De innovatieve technische oplossingen en de exportbevorderende inspanningen van Metaverpa leidden tot de verdere groei van de onderneming.
Metaverpa was zijn tijd vooruit door de productie van onderdelen uit te besteden. De metalen onderdelen voor de ontworpen machines werden gemaakt door Artillerie Inrichtingen (AI) in Zaandam. Naar het schijnt heeft Bakkeren zelfs geprobeerd om een laad/losperron aan de spoorlijn Hilversum-Utrecht bij het station Maartensdijk te krijgen voor de aan- en afvoer van onderdelen, maar dat is niet gelukt.
Op het hoogtepunt werkten er bij de onderneming ongeveer tachtig mensen, die voornamelijk in de gemeente woonden. Bij de presentatie van de jaarcijfers over 1963 werd gemeld dat ‘het moeilijk was om vaste medewerkers aan te trekken, maar men toch een omzetgroei van 25% wist te realiseren’. Dat was een bijzondere prestatie. Om de werving van nieuwe medewerkers te versterken, werden er voor Metaverpa aan de Tolakkerweg voor nieuw personeel zeven woningen gebouwd.
Het bedrijf in Maartensdijk breidde steeds verder uit tot op het eigen terrein de grens bereikt werd en er geen verdere groeimogelijkheden meer waren in de gemeente. Om deze reden heeft men het dorp verlaten. Voor het bedrijf bouwde men een nieuw en modern pand op het Industrieterrein in Soest, waar wel voldoende groeimogelijkheden werden aangeboden. Metaverpa was een echt familiebedrijf: iedereen werkte met passie samen aan de verdere ontwikkeling van de onderneming.
Begin jaren negentig werd Metaverpa aangekocht door de Zwitserse onderneming Ferag AG, die ook toen al gespecialiseerd was in de ontwikkeling van transport- en distributiesystemen. In 2000 organiseerde de directie het bedrijf in Soest en in 2003 is de onderneming daar beëindigd, waarbij de productie werd overgeheveld naar Zwitserland. Ferag AG bestaat nog steeds, heeft een leidende wereldpositie in transport- en distributiesystemen en maakt nog steeds gebruik van de initiële innovatiekracht van Metaverpa.
JJR
U bevindt u op de Rondleiding Industrieel Erfgoed. Voor het vervolg klik HIER.
Literatuur:
Website www.ferag.com
Telefonisch interview met de heer J.W. Kramps (voormalig chef-constructeur Metaverpa) door Jacques Reijniers.
Interview met de heer W.C. Brouwer (voormalig bedrijfsleider en technisch adjunct directeur Metaverpa) en bezoek aan het industrieterrein door Jacques Reijniers.
Persoonlijk archief van de heer W.C. Brouwer.
Enkele artikelen uit de ‘Gooi en Eemlander’ in 1964 en 1976.
