Kort na de Tweede Wereldoorlog verzamelde de B.V.D., de Binnenlandse Veiligheidsdienst, voorloper van de Algemene Inlichtingen en Veiligheidsdienst, informatie over allerlei inwoners van de huidige gemeente De Bilt. De dienst beschouwde hen als een potentieel gevaar voor de veiligheid van het land, naar wie onderzoek moest worden gedaan. Foto: Mr. Louis Einthoven, hoofd van de Centrale Veiligheidsdienst die vanaf augustus 1949 de Binnenlandse Veiligheidsdienst werd.

 

Meer informatie

Veel informatie kwam van de politie. De gemeentepolitie van De Bilt had van de BVD het codenummer 87 gekregen en de Rijkspolitie De Bilt/Utrecht had codenummer 103. Uit archiefstukken van de BVD blijkt, welke inwoners het doelwit vormden van de rapporten. De meeste mensen hadden iets te maken met Bilthoven. Het betrof onder meer de volgende inwoners en bezoekers:

Enkele medewerkers van de Kees Boekeschool in 1949. Kees Boeke zelf en zijn vrouw stonden al in 1939 op de door de CID opgestelde lijst van links-extremistische personen.

Leden van de Communistische Partij Nederland in De Bilt en Bilthoven(1949) Een van de leden werd in 1950  afgeluisterd.

Een vergadering van de Internationale Bellamy Vereniging, die een samenleving met absolute gelijkheid wilde.

Het Rijksverband der Vrijwillige Landsknechten, kortweg de Landsknechten, een paramilitaire beweging onder leiding van overste Koppert in Bilthoven die in 1946 de regering wilde afzetten.

De Vereniging tot Hulpverlening aan Letten, een anticommunistische Letse beweging die in Bilthoven gevestigd was.

Leden van de Organisatie Progressieve Studerende Jeugd, een pacifistische vereniging. De O.P.S.J. hield onder meer een paaskamp in kampeercentrum De Rading.

Een Pool die bij Inventum werkte en werd verdacht van communistische sympathie.

De Algemene Jongeren Vredesactie, correspondentieadres Prins Hendriklaan 16 Bilthoven.

Een bijeenkomst van ‘zigeuners’, onder anderen Petalo’s en Westheimers in De Bilt. Een zigeuner die af en toe met zijn woonwagen in De Bilt stond en die verdacht werd van communistische contacten. (1949)

Door de grote activiteit van de B.V.D. krijgt men de indruk dat de angst voor het Rode Gevaar er goed in zat. Door de ervaring van de oorlog was men beducht voor radicaal rechtse groeperingen, maar door de Koude Oorlog ging de meeste aandacht uit naar bewegingen die men als links of pacifistisch beschouwde.

DAB

 

Literatuur:

B.V.D. OD. No. 429 Initiatief Comité  Vrouwen van Ravensbrück.

B.V.D. CPN Utrecht 103 en 104.

B.V.D. OD. Nr. 1954 Letten in Nederland.

B.V.D. OD. Nr. 1661 Landsknechten, Rijksverband der vrijwillige.

B.V.D. OD. No. 1460 O.P.S.J.-leden.

B.V.D. 59/76 Door de CID opgestelde lijst van links-extremistische personen geordend per gemeente, met alfabetische klapper uit 1939.