Na de Tweede Wereldoorlog was de blik van de Engelse inlichtingendiensten vooral gericht op het gevaar van het communisme en de Sovjet-Unie. Daarom hadden de Britten ook een organisatie opgezet in Nederland. Op verschillende plaatsen binnen de huidige gemeente was de dienst actief. Een belangrijke plek daarin had Hollandsche Rading. Foto: de ingang van Utrechtseweg 257, waar het hoofdkwartier van MI6 gevestigd zou zijn (Foto DAB).
De Britse Secret Intelligence Service was kort voor de Eerste Wereldoorlog opgericht om informatie te verzamelen over de Duitse Kriegsmarine. In de wandelgangen noemde men de dienst MI6, de zesde afdeling van de militaire inlichtingendienst.
Tijdens de Tweede Wereldoorlog betekende deze organisatie veel doordat Alan Turing en zijn medewerkers de Duitse coderingsmachine Enigma ontcijferden. In het bezette Nederland werkte MI6 samen met het ondergrondse verzet. De grootste bekendheid kreeg de dienst door James Bond, de held van Ian Fleming, die echter niet in de echte wereld actief was.
Nederland
Tijdens de Tweede Wereldoorlog zette de Engelsman John Cumberlidge samen met de Nederlander Hers een Nederlandse sectie van MI6 op. Vanaf augustus 1940 dropte men Engelandvaarders in het bezet gebied. Na de oorlog ondervroeg de Engelse dienst in Fort Blauwkapel (gemeente Maartensdijk) onder leiding van Bill Pidcock en de Nederlandse inlichtingenofficier Hendrik Siedenburg de voormalige leiders van de Duitse contraspionagedienst.
Daar maakte MI6 ook gebruik van de Belgische ex-nazi Pierre Sweerts, die tijdens de oorlog bij de SS was gegaan en de rang van Obersturmführer had bereikt. Hij was nu hoofd van de Special Counter Intelligence op Fort Blauwkapel. De vrouw van Sweerts was Simone Hoeven, die in Tuindorp (gemeente Maartensdijk, nu Utrecht) aan de Professor van Bemmelenlaan 3 woonde bij de slager Siebes. Sweerts bleef met enkele onderbrekingen voor MI6 werken, waarbij hij het alias Arie van der Molen gebruikte. Tussendoor zat hij in de gevangenis in België, waar hij wegens ernstige collaboratie ter dood veroordeeld was, maar MI6 wist hem vrij te krijgen. Ook werkte hij enige tijd voor de douane, waar hij assistentie kreeg van wachtmeester Hans Oorsprong uit Bilthoven.
Hollandsche Rading
Het hoofd van MI6 in Nederland was in die tijd kolonel Charles Seymour, die het hoofdkantoor vestigde op het adres Utrechtseweg 257 in Hollandsche Rading. Daarnaast opereerde hij vanuit het bedrijf BAT (British America Tobacco) aan de Asterweg 13-15 in Amsterdam. In 1946 verhuisde Seymour met zijn gezin naar de villa De Oude Tol in Hollandsche Rading.
DAB
Literatuur:
Munninghof, A., De stamhouder, Amsterdam 2022 p. 148-150.
Botman, J., Sweerts en de Britse geheime dienst in Hollandsche Rading, in: St. Maerten mei 2021.