Afbeelding: Monumentale bruine beuk op het Dr. Letteplein. (Foto WK)
Onze gemeente is groen. Er staan ruim 25.000 geregistreerde bomen en dat betekent 1 boom per 1.7 inwoners tegen 1 op 2 inwoners als landelijk gemiddelde. Er zijn 624 laanbomen bekend die voor 1900 zijn aangeplant, dat is 3% van het totaal. Uit de periode 1900 – 1950 stamt 18% van de aangeplante bomen, de rest is allemaal van na die tijd. Dit grote aantal jongere bomen is het gevolg van de ontwikkeling van een groot aantal nieuwe wijken zoals La Plata, Weltevreden, de Leijen en Centrum II.
Oude bomen worden vaak als monumentaal beschouwd, maar wanneer is dit predicaat echt van toepassing? In gemeentelijke beleidsnota’s over het boombeheer worden allerlei criteria genoemd waaraan een boom moet voldoen om monumentaal te mogen heten. Zo dient hij beeldbepalend te zijn, op een markante lokatie te staan, een belangrijke cultuurhistorische waarde te bezitten, of dendrologisch, landschappelijk of ecologisch van betekenis te zijn. Soms wordt daar nog een minimum leeftijd aan verbonden.
In onze gemeente zijn verscheidene bomen te vinden die aan deze criteria voldoen. Veelal zijn dit beuken (Fagus sylvaticus), zoals de bruine beuk( Fagus sylvaticus var. rubra), en de treurbeuk (Fagus sylvatica var. pendula). Er zijn zomereiken (Quercus robur), Amerikaanse eiken (Quercus rubra), en, minder vaak. platanen (Platanus x acerifolia), linden (Tilia x vulgaris), paardekastanjes (Aesculus hippocastanum), essen ( Fraxinus excelsior), iepen (Ulmus carpinifolia), haagbeuken (Carpinus betulus), en valse acacia’s (Robinia pseudoacacia).
Bovendien treffen we in de landschapstuinen van de buitenplaatsen en landgoederen ook exotische soorten als de ginkgo of Japanse notenboom (Ginkgo biloba), moerascypres ( Taxodium distichum), mammoetboom (Sequoiadendron giganteum), tulpenboom (Liriodendron tulipifera) en de trompetboom (Catalpa bignonioides). Al deze bomen zijn geregistreerd door de Bomenstichting, die hun ontwikkeling nauwkeurig bijhoudt.
WK
Literatuur:
Veel gegevens zijn ontleend aan het Boombeheerplan van de gemeente de Bilt (2008)
Overzicht van bomen met plantjaar voor 1900 van de gemeente de Bilt.