Afbeelding: St. Laurentiusschool omstreeks 1960 (Foto: Frank Diepstraten, schoolhoofd-directeur vanaf 1979 tot 2005. De sluiting en afbraak van de school volgden in 2013.
Zo’n 35 jaar was Frank Diepstraten verbonden aan de voormalige St. Laurentiusschool – Laurensschool in Bilthoven. In 1970 werd hij aangesteld als leerkracht van de toenmalige klas 4. Ondanks dat de school en de kerk aan de Melkweg beide aan St. Laurentius waren gewijd, zijn ze los van elkaar ontstaan. Diepstraten: Onze school werd gesticht in 1956 als afsplitsing van de St. Theresiaschool, elders in Bilthoven. De Laurenskerk kwam pas gereed in 1962. Bij mijn benoeming moest ik mij wel voorstellen aan de pastoor. Om toets op katholiciteit af te leggen? De kathechese werd aanvankelijk door priesters verzorgd. Na mijn aanstelling deed ik dat zelf, terwijl de kerk in de klas kwam ter stimulering. Wat betreft de communie en het vormsel werd er wel met de Laurenskerk samengewerkt.
In 1979 volgde hij het schoolhoofd Herman Koëter op, die met vervroegd pensioen ging. Tot aan zijn pensioen heeft Diepstraten vrijwel letterlijk gebouwd aan zijn school. Die werd met de jaren steeds populairder en omvangrijker. Hij werd hierin enthousiast ondersteund door het schoolbestuur en andere ouders, die hand- en spandiensten verrichten en ook mee ‘op de barricades stonden’.
Dat was de kracht van de school, aldus Diepstraten, die constateerde dat met de ontkerkelijking en de deconfessionalisering, (Tweede Vaticaans Concilie vanaf 11 oktober 1962), het confessionele onderwijs steeds verder groeide. Dat ging ten koste van het openbaar onderwijs. Hoe dat kwam? Het zong rond op straat. Onze leerlingen kwamen overal vandaan: Jachtplan, Steenen Camer, Spoorlaan, Soestdijkseweg en ook uit het snel groeiende wijk De Leijen. In 2011 ging de school samen met de Hervormde Poolster op in de Algemeen Christelijke Basisschool Wereldwijs.
Wet op het basisonderwijs
De aanwas ging zo snel, dat de St. Laurentiusschool, die later Laurensschool ging heten, wel een blokkendoos leek. Al in 1963 waren er twee lokalen bovenop gebouwd en in 1968 kwam er een kleuterschool: De Engelenhof. In 1969 kwamen er nog twee lokalen op het hoofdgebouw en kreeg de school de vorm die het tot het eind toe zou houden. De hal werd ingezet om een klas te huisvesten. Door de decennia heen kruisten schoolbestuur, Ministerie van Onderwijs en de gemeente De Bilt geregeld de degens over nieuwbouw elders of noodzakelijke renovatie. Rijk en gemeente toonden zich zuinig en ik vroeg me soms af of goed onderwijs er wel toe deed.
Het steeds verder groeiende aantal leerlingen, in 1985 ging het kleuteronderwijs op in het Basisonderwijs, vereiste noodgebouwen achter de school.
De leerlingenaantallen schommelden van 120 in 1957 en 270 in 1969 naar 200 in 1985 en 270 in 2005. De terugloop van 1969 naar 1985 is opvallend. Diepstraten neemt aan dat dit werd veroorzaakt door de vergrijzende bevolking van Brandenburg-West. Die gezinnen waren inmiddels uit de kleine kinderen. Daar kwam bij dat landelijk de gezinsgrootte na de jaren ’60 terugliep.
Met het samengaan van het kleuter- en lager onderwijs tot Basisonderwijs én de groei van De Leijen zette de toename weer in, terwijl de voorgestane klassengrootte, of groepsgrootte met de jaren verder afnam. In de jaren ’60 toen ik als onderwijzer begon had ik 40 kinderen in de klas, dat ging zo door tot begin jaren ’80. Inmiddels ligt de ideale groepsgrootte volgens de huidige leerkrachten op 20-21 kinderen.
Met dank aan Frank Diepstraten.
VC
Afbeelding: De nieuwbouwwijk Brandenburg-West in ontwikkeling. Het is 1957. In de linkerbovenhoek staat vrijwel geïsoleerd in het weiland de St. Laurentiusschool. Die bestaat uit vier lokalen rond een centrale hal. Foto: Oud-De Bilt en Bilthoven vanuit de lucht – H. Rietveld.