In twee artikelen in de Biltsche Courant geeft Laurentius onomwonden zijn haast profetische mening over de zware vredesvoorwaarden die Duitsland bij de Vrede van Versailles in juni 1919 werden opgelegd en de mogelijke gevolgen die die zouden kunnen hebben. (William Orpen (1878-1931), Imperial War Museum, het tekenen van het Verdrag van Versailles)
Door het Verdrag van Versailles verloor Duitsland, behalve alle koloniën (vooral in Afrika en Oceanië) ook 70.579 km2 aan grondgebied (het was tot dan toe in Europa 540.787 km2 groot), met 6,5 miljoen inwoners. Daaronder waren grote stukken Duits gebied in het oosten, in Polen en Elzas-Lotharingen. Dat laatste werd weer Frans. Het Ruhrgebied werd voorlopig bezet door de Fransen. Dit alles leidde tot een enorme economische schade voor Duitsland, onder meer door het verlies van delfstoffen en landbouwproducten. Daarnaast moest, zo werd in 1921 vastgesteld, 132 miljard goudmark aan schadevergoeding worden betaald, een bedrag van biljoenen huidige euro’s. Het Duitse Rijk werd bijna volledig ontwapend. Duitsland mocht alleen nog een klein beroepsleger hebben, de marine werd gedecimeerd. Een luchtmacht werd helemaal verboden.
De frustratie over deze uiterst zware voorwaarden maakte dat de regering van de nieuw gestichte Duitse staat, de Weimarrepubliek, te maken kreeg met onvrede over die republiek en met de opkomst van extremisme zoals dat van de nationaalsocialisten van Hitler. In De Bilt voorvoelde de kennelijk sociaaldemocratische journalist Laurentius, wijzend op de wel zeer zware vredesvoorwaarden, de oorlog die uiteindelijk in 1939 zou uitbreken. In niet mis te verstane bewoordingen keurt hij de het Franse revanchisme – gevolg van het verlies van de Frans-Duitse oorlog in 1870/1 en de gedwongen afstand van Elzas-Lotharingen – af. Men kan zijn visie lezen door aan te klikken: Laurentius waarschuwt voor een nieuwe (wereld)oorlog
AD
Literatuur: Michael Neiberg, The Versailles Treaty: a concise history (Oxford 2017).