Dit is een bladzijde uit de personeelsadministratie van de VOC. Het gaat om de Westbroeker Pieter Poulus van Buren die in 1697 als soldaat aan boord van het VOC-schip Waalstroom naar Indië vertrok. Hij zou in 1699 met het schip Unie terugkeren. ( (Nationaal Archief, opvarenden VOC, inv. nr. 1.04.02, nr. 5442.)
De VOC was in de zeventiende en achttiende eeuw Nederlands eerste en meest succesvolle multinational die vooral in Azië werkzaam was. (Zie ook elders op deze site: De Bilt en de Vereenigde Oostindische Compagnie.) Opvallend is dat uit de kleine boerengemeenschap Westbroek zeker zeven mensen in de late zeventiende en achttiende eeuw dienst namen bij de VOC. We kennen hun namen.
Voor Pieter Poulus was in 1682 Leendert Pieterse, ook als soldaat, uit Westbroek met het VOC-schip Adrichem uit de Republiek naar Indië vertrokken. In 1711 voer Westbroeker Steven Gerritsz, van Rijssel als matroos met het schip Zandenburg naar Indië. In 1744 verliet Jan Hendrik Verbeek uit Westbroek als jongmatroos aan boord van het VOC-schip Leeuwerik Nederland. In 1766 nam de Westbroeker Dirk Janse van der Hoeve dienst bij de VOC om als ‘hooplooper’ – hulpje van de matrozen – naar Indië te varen met het schip Geinwens. In 1767 voer Piter Dirkse van Dulst uit Westbroek als lichtmatroos met het VOC-schip Kronenburg naar Indië. In 1770 ging Westbroeker Jurry Geerlik als soldaat met het VOC-schip Ouwerkerk naar de Oost.
Op één na – Pieter Poulus – kwamen ze niet terug in Nederland. Leendert Pieterse, Van Rijssel en Verbeek overleden binnen een paar jaar in Azië. Aan boord van zijn schip stierf nog op de uitreis Jurry Geerlik. Dat overkwam ook Dirk Janse van der Hoeve en Van Dulst.
AD
De afbeelding hieronder geeft een deel van het dek van een achttiende-eeuws VOC-schip weer. Het is een deel van een tekening van Jan Brandes in het Rijksmuseum.
