Op de foto zien we hoe tegen het einde van de oorlog op het terrein van Inventum aan de Leijenseweg en de Brandenburgerweg Zweeds wittebrood werd uitgedeeld. Op de auto staat de naam Inventum. Het uitdelen vond vermoedelijk plaats in maart 1945. Dit bedrijf had tijdens de oorlog vaker meegewerkt aan het distribueren van voedsel aan behoeftige inwoners van de gemeente De Bilt. (Foto RHC vecht en venen).
In 1945 transporteerde het Zweedse Rode Kruis meel naar Nederland met drie vrachtschepen. Het eerste schip kwam op 28 januari 1945 aan in de haven van Delfzijl. Het meel werd vervolgens in Nederlandse bakkerijen gebakken tot brood, dat bekend stond als ‘Zweedsch wittebrood’. Door problemen met de distributie en door tegenwerking van de Duitsers kwam het brood pas in maart ter beschikking van de hongerige Nederlanders. Die vonden het een geweldige belevenis om weer echt witbrood van puur graan te eten. Er was zelfs boter bij.
Tijdens de oorlog at men vooral regeringsbrood, dat volgens de voorschriften van de regering was samengesteld. Deze broodsoort werd vanaf de Eerste Wereldoorlog tot in de jaren zestig gebakken, maar de kwaliteit veranderde afhankelijk van het aanbod van grondstoffen en de instructies van de overheid. In de Tweede Wereldoorlog bevatte het onder meer meel van peulvruchten, roggemeel en aardappelmeel. Daardoor was de smaak gewoonlijk slecht. Bovendien was het aanbod beperkt omdat het brood op de bon was. Aan het einde van de hongerwinter at men allerlei producten die men in vredestijd oneetbaar zou vinden.
Veel mensen denken dat het Zweedse brood uit vliegtuigen werd gedropt boven het bezette Nederland. Er zijn zelfs ouderen die zich dat duidelijk herinneren. De verwarring is ontstaan doordat er in mei 1945 inderdaad voedseldropping plaatsvonden. Dat gebeurde op basis van het akkoord van Achterveld, dat op 1 mei tussen de Geallieerden en de Duitsers was gesloten. De operatie Manna duurde acht dagen en de operatie Chowhound was daarop een aanvulling. Mensen die deze droppings zagen, brachten ze later ten onrechte in verband met het Zweedse wittebrood.
DAB
U bevindt zich op de rondleiding over de bevrijding. Voor het vervolg klik HIER.