Dijkherstel in Westbroek na het Rampjaar

Afgebeeld is een tekening van Esaias van de Velde van dijkherstel bij Vianen in 1624 (Rijksmuseum Amsterdam). Dijkherstel was ook wat in Westbroek moest gebeuren […]

Lees verder

Na het Rampjaar: over Maartensdijkse gijzelaars en een grote som losgeld

Na 1673 – het jaar waarin de Fransen vertrokken – moesten de Maartensdijkers nog vele jaren lang de financiële gevolgen van het Rampjaar  dragen. Er […]

Lees verder

Lezing Rampjaar De Bilt: Lodewijk Gerretsen

Afbeelding: Kasteel Amerongen voordat de Fransen het vernielden in 1673.   De herdenking van het Rampjaar in de Biltse kernen opende op 9 april 2022 […]

Lees verder

Lezing Rampjaar De Bilt: Wouter van Dijk

Afbeelding: Kasteel Nijenrode in Breukelen werd door de Fransen verwoest (Andries Schoemaker)   De herdenking van het Rampjaar in de Biltse kernen opende op 9 […]

Lees verder

Lezing Rampjaar De Bilt: Judith Brouwer

Afbeelding: Rampjaar 1672 begint: Engelse marine overvalt de Smyrnavloot   De herdenking van het Rampjaar in de Biltse kernen opende op 9 april 2022 in […]

Lees verder

Lezing Rampjaar De Bilt: Anne Doedens

Afbeelding: Boerenhoeve geplunderd (Abraham Bloemaert 17e eeuw)   De herdenking van het Rampjaar in de Biltse kernen opende op 9 april 2022 in de NH-kerk […]

Lees verder

Lezing Rampjaar De Bilt: Luc Panhuysen

Afbeelding: stadhouder Willem III houdt beraad bij de Hollandse Waterlinie. Op de achtergrond zijn fortificatie Bodegraven. (Schoolplaat J. Haijnde van Papendrecht 1911)   De herdenking […]

Lees verder

Het Rampjaar in de Vechtstreek

Afbeelding: Het dorp Waverveen werd zwaar getroffen door het Rampjaar (Andries Schoemaker) Tijdens het Rampjaar viel het Franse leger Nederland binnen. Op 23 juni 1672 […]

Lees verder

Het Rampjaar in Westbroek

Afbeelding: Wreedheden op een boerderij (Romeyn de Hooghe, Rijksmuseum Amsterdam). Westbroek was het toneel van allerlei Franse wreedheden tegen de boerenbevolking na de inval van […]

Lees verder

Kleine IJstijd: Rampzalig weer in het Rampjaar 1672

Oorlog en weer hebben veel met elkaar te maken. Meteorologische waarnemingen zijn van groot militair belang. Veldslagen kunnen heel anders aflopen als het weer plotseling […]

Lees verder

In beeld gebracht: Het Rampjaar in De Bilt

Afbeelding: De Biltse Steenstraat (Andries Schoemaker)   In juli 1672 maakte het dorp De Bilt kennis met koning Lodewijk XIV van Frankrijk. Die begaf zich […]

Lees verder

In beeld gebracht: Het Rampjaar in Maartensdijk

Afbeelding: De 17e eeuwse hoeve De IJzeren Mortier aan de Dorpsweg in Maartensdijk heeft de Fransen in 1672 zien komen en in 1673 zien gaan. […]

Lees verder

Feiten over het Rampjaar in Maartensdijk en de andere kernen

  In 1672 viel de Franse koning Lodewijk met meer dan 100.000 man de nieuwe staat Nederland (officieel de Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden) binnen. […]

Lees verder

Het Rampjaar: Maartensdijks bezoek aan het Franse leger

Lodewijk XIV ontving in juni 1672 de sleutels van de stad Utrecht. (Rijksmuseum Amsterdam). De stad gaf zich wel heel snel over en aanzienlijken zoals […]

Lees verder

Een bijzondere kaart: Achttienhoven in het Rampjaar 1672

Men ziet hier een kaart van dertien percelen land in Achttienhoven, behorende aan het S. Katharijneconvent in Utrecht. De kaart stamt volgens het Utrechts Archief […]

Lees verder

Het Rampjaar 1672: huizen in De Bilt verwoest

Afgebeeld is een deel van een kaart met de Biltse Steenstraat uit 1572, een eeuw voor het Rampjaar dat gewest en stad Utrecht zwaar trof. […]

Lees verder

Lodewijk XIV, De Bilt en het Rampjaar (1672/3)

De getoonde afbeelding komt uit een vroeg achttiende-eeuwse bron, die naar aanleiding van de herdenking van het Rampjaar van 1672 in 2022 zal worden gepubliceerd. […]

Lees verder

Oorlogsgeweld in Maartensdijk: de gevolgen van het Rampjaar (1672/3)

Afgebeeld is een sierelement op de gevel van boerderij de IJzeren Mortier, het enige zichtbare overblijfsel van het Rampjaar, 1672, in Maartensdijk (zie onderaan deze […]

Lees verder

Oorlogsgeweld in Westbroek: de gevolgen van het Rampjaar (1672/3)

Afgebeeld is het is een prent van Romeyn de Hooghe over wreedheden op een boerderij (Rijksmuseum Amsterdam). Die werden zeker door de Fransen begaan in […]

Lees verder

Meer over Westbroek en het rampjaar 1672 (1673)

Dit zijn twee afbeeldingen uit het originele manuscript van Schoemaker in de Koninklijke Bibliotheek te Den Haag (KW 78 HW58). (Foto’s: Anne Doedens.) De teksten […]

Lees verder

De atlas, kaart 14: het Rampjaar 1672

Afgebeeld is een kaart uit 1696 met een merkwaardig detail buiten het kader. (Afbeelding Utrechts Archief, nr. 216025.) Men ziet aan de bovenzijde een verdedigingwerk […]

Lees verder

Westbroek en het rampjaar 1672 (1673)

Afgebeeld is een plafondschildering in slot Zuilen die in opdracht van Hendrik Jacob van Tuyll van Serooskerken werd aangebracht. Hij was heer van Westbroek in […]

Lees verder

Meer regionaal onderzoek: Marine gamechanger in strijd tegen Frans landleger

Afbeelding: Uitlegger met sloep, illustratie uit Rampjaar 1672 – Luc Panhuysen. Uitlegger is een platbodem waarmee bewapende manschappen door ondiep water werden vervoerd.   Twee […]

Lees verder

Profielwerkstuk Oorlog en omgeving

Vraagstelling: Welke invloed had het landschap van de dorpen van de gemeente De Bilt op de oorlogen die er plaatsvonden en welke invloeden hadden de […]

Lees verder

De Oude Hollandse Waterlinie

Het Rampjaar in 1672-1673 staat bekend als een periode waarin “de regering radeloos, het volk redeloos en het land reddeloos” waren. De Republiek der Zeven […]

Lees verder

De landkaart spreekt: Blauw illustreert de Franse bezetting 1672/73

De getoonde uitsnede is afkomstig van een kaart uit 1652, gemaakt door Nic. Visscher. De inkleuring is echter van 1672 of later. Hij laat helder […]

Lees verder

De Republiek slaat terug vanaf de waterlinie

Afbeelding: Model Uitlegger (Rijksmuseum Amsterdam) Bij de opening van de expo Rampjaar 1672/1673 in het Streekmuseum Vredegoed gaf redacteur Anne Doedens een lezing over de […]

Lees verder

De Erdalpelikaan: Henk Geel (1933-2022)

De ‘Pelikaan’, is een beeld van de Maartensdijkse industrieel ontwerper en kunstenaar Henk Geel (1933-2022). Het is te zien bij de voormalige Erdalfabriek (nu Prodent-fabriek) […]

Lees verder

Achttienhoven geraakt door de Franse bezetters

In 1675 stelden schout schepenen van Achttienhoven en de taxateurs van de belasting op huizen  vast, dat de Franse aanwezigheid in het Rampjaar en in […]

Lees verder

Westbroeks weerbare mannen in 1672

Toen de Franse invasie van Utrecht  dichterbij kwam werden in Westbroek in het voorjaar van 1672 de ‘weerbare’ mannen op een lijst gezet, om zo […]

Lees verder

1673: het Huis van kolonel Aquila verwoest, Maartensdijk weigert te betalen

  Afgebeeld is een detail van een kaart van Danckerts uit 1700, met daarop duidelijk zichtbaar het woord ‘Aquila’, de naam van de eigenaar van […]

Lees verder

1672: Moord en brand op het platteland van De Bilt

In 1674 verscheen over het Rampjaar 1672 een set indrukwekkende tekeningen van Romeyn de Hooge, Schouburg de Nederlandse Veranderingen. (Amsterdam 1674) (Het hier gebruikte exemplaar […]

Lees verder

Jan Aartsen van der Bilt werd de stamvader van de Vanderbilts

De vooraanstaande en schatrijke familie Vanderbilt stamt af van een arme Biltse emigrant, Jan Aertsen van der Bilt, die in het midden van de zeventiende […]

Lees verder

Krantenberichten over Westbroek en Maartensdijk in 1672-1674

Afgebeeld is een bericht in de Opregte Haerlemsche Courant van 10 juni 1673. Dit blad is een van de oudste Nederlandse couranten. Het eerste nummer […]

Lees verder

De Utrechtse regent Booth over de boerenbevolking van Westbroek in 1672 en 1673

In het Rampjaar en in 1673  hield de Utrechtse regent Everard Booth een dagboek bij. Het biedt een mooi inzicht in het effect van de […]

Lees verder

Maartensdijk, de hofstede Eyckenstein en de Franse bezetting van 1672 en 1673

Het slot Abcoude was een plek waaraan een boer die in 1672 en 1673 op de hofstede Eyckenstein werkte, later slechte herinneringen zal hebben overgehouden. […]

Lees verder

De atlas, kaart 13: een kaart met vele namen uit 1660

Dit is een uitsnede uit een kaart van J. Ruysch uit 1660 van een  ‘plan voor een vaart van Utrecht naar de Zuiderzee, ingericht tot […]

Lees verder

Laan 1813 in De Bilt

Laan 1813, een laan met eengezinswoningen uit de jaren vijftig, loopt evenwijdig aan De Akker en de Soestdijkseweg Zuid. Wat opvalt is het jaartal. Waarom […]

Lees verder

De eerste Biltse dominee-dichter

Afgebeeld is het voorblad van de 17e eeuwse gedichtenbundel Klioos Kraam (Leeuwarden 1656) met daarin gedichten van onder meer Lambertus Sanderus, de uit Schoonhoven afkomstige […]

Lees verder

Maartensdijk in de ogen van een negentiende eeuwse wandelaar

Afgebeeld is het voorblad van een van de acht delen (Nieuwe) Wandelingen door Nederland met pen en potlood van Jacobus Craandijk uit de jaren zeventig […]

Lees verder

Historisch overzicht Maartensdijk

Het dorp Maartensdijk  was de laatste nederzetting in de ontginningen ten noorden van de Vecht, die na het jaar 1085  begonnen. Zie: De ontginningen van […]

Lees verder
Spring naar toolbar