Hier zien we de geheime telefooncentrale van de Centrale Inlichtingendienst of CID in Tuindorp, toen nog een deel van Maartensdijk, zoals die er in de eerste helft van 1945 uitzag. Hij was ingebouwd in een boekenkast. (Foto’s het Utrechts Archief) De CID was onderdeel van het verzet en verzorgde het berichtenverkeer van de Landelijke Knokploegen (LKP) en de landelijke Organisatie voor Hulp aan Onderduikers (LO) en gaf informatie door aam de geallieerden. Deze telefoonpost werd bemand door Pim Huydecoper van Nigtevecht en Ernst Veen.
In het begin van de oorlog bedacht W.E. Sanders, een politieman uit Enschede, dat het goed zou zijn om informatie te verzamelen over verraders en andere ‘foute’ Nederlanders en om deze door te geven waar dat nodig was. Daarvoor zette hij met anderen een illegaal telefoonnetwerk op. De organisatie als geheel stond bekend als Centrale Inlichtingendienst of CID en werkte samen met de LO. Deze centrale Inlichtingendienst moet niet worden verward met de CID die in Londen opereerde onder leiding van François van ’t Sant ten bate van de Nederlandse regering in ballingschap. De geheime dienst van de NSB werd ook wel centrale inlichtingendienst genoemd.
Door de geallieerde invasie in juni 1944 ontstond de behoefte om gegevens over troepen en treinen door te geven aan de militaire autoriteiten in de bevrijde gebieden. Na de spoorwegstaking, die begon in september, ondervond het verkeer en het postverkeer ernstige hinder. Nu was er ook bij het verzet meer behoefte aan communicatie, terwijl de elektriciteitsvoorziening van de telefoon vaak uitviel. Het illegale net werd daarom gereorganiseerd en vernieuwd. Vanaf november 1944 legde men nieuwe verbindingen aan via de elektriciteitsbedrijven. Het nieuwe netwerk was technisch heel goed geregeld; zo kon de leiding van de Binnenlandse Strijdkrachten bellen met prins Bernhard en kon het hoofd van de spionagesectie van de OD tegelijk praten met sectiehoofden in andere steden.
In Tuindorp (Maartensdijk) was een belangrijke telefooncentrale van dit nieuwe netwerk gevestigd die enerzijds contact had met de grote steden en anderzijds posten in Utrecht kon bereiken. Onderaan: Pim Huydecoper van Nigtevecht.
DAB
U bevindt zich op de rondleiding over de Tweede Wereldoorlog.
Voor het vervolg klik HIER.
Literatuur:
Het Utrechts Archief 650 Collectie Utrechts verzet / Centrale Inlichtingen Dienst (CID).
L. de Jong, Het koninkrijk der Nederlanden in de Tweede Wereldoorlog dl. 5 p. 229, dl7 p. 1021-1022,dl. 7 p. 1123-1124, dl. 10A p. 92, 98, dl 10B p. 510-515.
