Op 3 juli 1952 trok een verwoestende stormwind over De Bilt, die de volledige kruin van Nederlands dikste boom wegblies. De boom was een Canadese of blauwe populier, Populus x canadensis, die stond op het landgoed Houdringe, niet ver van het groepje van drie rode beuken langs de Holle Bilt vandaan. De boom was circa 200 jaar oud, had een stamomtrek van 7.34 meter en een hoogte van circa 40 m. en werd beschouwd als de dikste boom van het land. Het kostte drie houthakkers uit Nijkerkerveen vier dagen om de stam te rooien.

 

Meer informatie:

De boom werd pas in 1933 als dikste aangemerkt. Zonder het enthousiasme van de toenmalige natuurliefhebber Roel Ennik, die op zoek naar de dikste boom van Nederland, de Telegraaf op de hoogte stelde van zijn vondst, hadden we dit allemaal niet geweten. Voor de zekerheid had hij eerst bij de opperhoutvester van de Nederlandsche  Heide Maatschappij in Arnhem geïnformeerd en die bevestigde dat het om de dikste boom in het land ging. Toen volgde een excursie naar Houdringe met de Telegraaf en op 23 juni 1933 lezen we een verslag van dit bezoek waaruit we de volgende passage aanhalen. “De boom werd door de aanwezige natuurvrienden gemeten……het bleek dat de omvang van de stam zeven meter is, waarmee het dikterecord van alle in Nederland voorkomende bomen is behaald’’.                                                                                                                                                De heer E.J. Hoogendoorn, de tuinbaas van Houdringe, schreef in 1938 in het tijdschrift Floralia dat de boom een leeftijd van 180 jaar had en dat het zou gaan om een in 1750 in Frankrijk ontstane mannelijke kloon, de serotina.  De schattingen van de hoogte varieerden sterk, maar door foto’s te vergelijken lijkt circa 40 meter het meest waarschijnlijk. Daarna volgden talrijke publicaties in plaatselijke, regionale en landelijke bladen. Nederland had een recordboom!

Na de storm lagen de restanten van de enorme boom nog steeds in de wei. Hoe ruim je dat op? Goede raad was duur. Inmiddels was Houdringe overgegaan naar Het Utrechts Landschap. Rentmeester de Jonge wende zich tot Defensie met het verzoek de stam op te blazen, maar dit verzoek werd afgewezen. Ten einde raad besloot men tot verbranding. Met behulp van 1400 liter afgewerkte olie en een stapel oude autobanden stak men in de zomer van 1955 de brand erin onder toeziend oog van de brandweercommandant en de gemeentesecretaris. Er was zo’n grote rookontwikkeling dat men op vliegbasis Soesterberg rekening hield met een neergestort vliegtuig.

Tot slot van het verhaal ontdekte boswachter Joris Hellevoort dat in januari 2018 in Amerongen ook een gigantische populier was omgewaaid. Het bleek dezelfde soort en kloon te zijn als ons Biltse exemplaar. In 2020 plantte Joris met een collega een stek van de Amerongse boom op dezelfde plek waar ooit de grote boom heeft gestaan. De stek is genetisch identiek en nu maar wachten tot er weer een reuzenboom is gegroeid.

WK

 

Literatuur:

Beroemde Biltse Heren, in:  De Vierklank, 20 december 2020.                                                                                                                                        Boswachter Joris Hellevoort over beroemde boom in De Bilt. Regio TV De Bilt, 3 november 2022.