In de diverse waterlopen van de voormalige gemeente Maartensdijk bevinden zich staande schuifstuwen uit de periode 1850-1900, gebouwd voor het Waterschap Maartensdijk. (Foto uit 1996 van IJ.TH. Heins, Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed object nr. 322.268.)
De afgebeelde stuw vindt men aan de Maartensdijkse Dorpsweg. Craandijk schreef in 1888 in zijn Nieuwe Wandelingen door Nederland:
‘Iets eigenaardigs van Maartensdijk zien wij reeds spoedig, eer wij de spoorbaan nog over zijn, en wij merken ’t nog herhaaldelijk op. ’t Zijn de schutsluizen. Op twee stevige palen rust een dakje, waaronder een rol is aangebragt, die door vier lange, buiten den toestel uitstekende spaken kan worden rondgedraaid. Voor de stevigheid is tusschen beide palen nog een dwarsbalk bevestigd. Van de rol loopen twee kettingen naar een houten schot, dat gewoonlijk het water tegen houdt, maar wordt opgewonden wanneer een der lange, smalle schuiten moet worden doorgelaten.’
Op de site van de Utrechtse Stichting voor het Industrieel Erfgoed leest men:
In de vele waterlopen van Groenekan, Maartensdijk en Westbroek bevinden zich kleine handbediende stuwen. De meeste [zijn] […] gebouwd in opdracht van het voormalige waterschap Maartensdijk. De stuwen functioneren al sinds de vervening en inpoldering van deze gebieden.
Hieronder is een bestektekening voor het herstel van het sluisje bij Roverestein afgebeeld, gemaakt door P. Meijer in 1975 (RCE, objectnr. BT-022585).
Hierboven ziet men een afbeelding van een schets van een stow van de hand van Gretha Pieck, in het bezit van Koos Kolenbrander. (Foto Anne Doedens, met toestemming van Koos Kolenbrander.)
AD
Verder de site: http://www.usine-utrecht.nl/stuwen-schutten-groenekan-maartensdijk-westbroek/
