U bevindt u op de Rondleiding Adel. Om het begin te vinden klik HIER.
De hier getoonde afbeelding is een uitsnede van een bijzonder schilderij in het Mauritshuis. Hij illustreert de bijzondere band van het kleine Achttienhoven met Oranje en Nassau. Afgebeeld is Carolina Wilhelmina, prinses van Oranje-Nassau (1743-1787) omringd door haar kinderen, een schilderij van Anton Wilhelm Tischbein (1730-1804) (Mauritshuis Den Haag). Caroline was de dochter van stadhouder Willem IV. Uiterst rechts zien we haar zoon, Frederik Willem van Nassau Weilburg (1768-1816), die na de dood van zijn broer Willem Lodewijk Karel (1761-1770) erfprins werd van het vorstendom van zijn vader Karel Christiaan van Nassau Weilburg (1743-1787). Hij werd toen ook heer van Achttienhoven en kreeg het bestuur en de rechtspraak daar in handen, tot en met het recht om doodvonnissen uit te spreken.
De heerlijkheid Achttienhoven viel de jonge vorst toe als proost van Sint-Jan te Utrecht. Hij bleef dat tot de opheffing van deze functie in 1795. De in Den Haag geboren Frederik Willem was de kleinzoon van stadhouder Willem IV en de neef van stadhouder Willem V. Zijn leven speelde zich af in de tijd van de Franse Revolutie en Napoleon en hij ondervond daar ook de gevolgen van.
Toen Frederik Willem zijn vader opvolgde in 1788, verhuisde hij naar Weilburg. Na de bezetting van het dichtbij gelegen Mainz door de Fransen ontvluchtte de jonge vorst in 1793 het door zijn vader gebouwde slot in Kirchheimbolanden naar Bayreuth. Door zijn huwelijk kwam Frederik Willem in 1799 in bezit van het graafschap Sayn-Hachenburg en het burggraafschap Kirchberg.
Hij verwierf in 1803, bij de opheffing van het Duitse keizerrijk, bezittingen van de keurvorst van Trier en wist in 1806 annexatie van zijn grondgebied door Napoleon te verhinderen. Met zijn achterneef hertog Frederik August van Nassau regeerde hij als vorst het nieuwe hertogdom Nassau. Frederik August en Frederik Willem waren verlichte en liberale heersers die de belastingprivileges van de adel afschaften, persvrijheid invoerden en bepaalden dat alle burgers voor de wet gelijk waren. In 1808 maakten ze een einde aan het lijfeigenschap. Begin september 1814 gaven ze als eerste Duitse vorsten hun land een grondwet met een volksvertegenwoordiging.
De Nederlandse soevereine vorst Willem Frederik van Oranje, die in 1815 de troon van de Nederlanden besteeg als Willem I, ruilde dat zelfde jaar grond met deze heren van het hertogdom Nassau. De vroegere proost van St. Jan en heer van Achttienhoven Willem Frederik overleed 9 januari 1816 op 47-jarige leeftijd na een val van een trap in Slot Weilburg. Achttienhoven was in datzelfde jaar door een besluit van koning Willem I een eigen gemeente geworden, waar bestuur en rechtspraak gescheiden waren. Aanvankelijk werd het bestuurd door een schout en assessoren en na 1825 door een burgemeester, wethouders en een gemeenteraad.
AD
U bevindt u op de Rondleiding Adel. Voor het vervolg klik HIER.
Literatuur:
Fritz Geisthardt: Friedrich Wilhelm. Neue Deutsche Biographie, V (Berlin 1961) pag. 521v. Zie ook het artikel dat men te zien krijgt als men deze link aanklikt.
Theler met de afbeelding van vorst Willem Frederik (Wikipedia)
