Op 7 maart 1936 trokken Duitse troepen het Rijnland binnen. Na de Eerste Wereldoorlog was bepaald dat Duitsland in dat gebied geen troepen mocht hebben en in het verdrag van Locarno (1925) waas dit bevestigd. Nu opeens bezette Hitler dit gebied, dat overigens een onderdeel van Duitsland was. De Biltsche Courant gaf commentaar.
Afbeelding: Duitse troepen trekken op 7 maart via een brug over de Rijn het Rijnland binnen.
Natuurlijk veroordeelde de Biltsche Courant deze daad omdat hij tegen internationale afspraken inging en een gevaar opleverde voor de vrede in Europa:
De daad door Hitler j.l. Zaterdag gesteld, door het Locarnopact te verbreken en het Rijnland te bezetten, heeft menschelijkerwijze gesproken de maat bijna doen overloopen. Frankrijk en België hebben verschillende militaire verloven ingetrokken, Frankrijk heeft een deel van de bezetting aan de oostgrenzen op oorlogssterkte gebracht en in Engeland ging het gerucht, dat de Middellandsche zeevloot naar huis toe was geroepen. De diverse ambassadeurs hebben reeds besprekingen gehouden, kabinetsraden kwamen bijeen en in den Volkenbond is de hoogst gewichtige kwestie over de sancties geheel naar den achtergrond gedrongen door dit nieuwe probleem. (…)
De bezetting „mir nichts, dir nichts”, zonder meer te aanvaarden wordt voor Frankrijk wel haast onhoudbaar, want niets zou dan Duitschland beletten om met hetzelfde recht (of onrecht) Elzas Lotharingen binnen te rukken. Toch zou een militaire stap door Frankrijk vrij zeker een Europeesche oorlog in ’t leven roepen en deze zou nog erger worden, dan de groote oorlog waaronder de geheele wereld nog zucht.
Dam tegen de Sovjetunie
Aan de andere kant keek men er ook wel positief naar:
Toch moge bij de felle critiek die overal oplaait, één zaak niet uit het oog worden verloren, n.1. dat Duitschland thans wel de eenige barriëre is die Europa voor een Sovjet-lawine behoedt.
Rusland was een gevaar voor de vrede omdat Stalin de wereldrevolutie preekte:
Een Amerikaansche dagbladcorrespondent heeft kans gezien de Russische dictator Stalin te interviewen. Deze heeft bij dat verhoor onder meer verklaard, dat Rusland er niet aan dacht in andere landen de revolutie te verwekken. Ieder land moest weten welke regeering het zelf wilde. De brutaliteit gaat wel heel ver, want dezelfde Stalin gaf als leider van het communistische Komintern opdracht, met alle kracht en alle middelen in elk land de revolutie voor te bereiden. In Spanje, Mexico, Noord China en geheel Zuid Amerika heeft men deze activiteit ondervonden.
Colijn
Men vertelt vaak dat de Nederlandse premier Colijn vlak voor de Tweede Wereldoorlog op de radio tegen zijn landgenoten had gezegd: ‘Gaat u maar rustig slapen.’ Dat is niet juist, maar bij de crisis rond het Rijnland zei hij wel iets dergelijks. Op 11 maart 1936 hield hij een radiotoespraak, die hij afsloot met de woorden:
‘Ik verzoek den luisteraars dan ook om wanneer ze straks hunne legersteden opzoeken, even rustig te gaan slapen als ze dat ook andere nachten doen. Er is voorshands nog geen enkele reden om werkelijk ongerust te zijn. En daarmee, geachte luisteraars, laat ik u over aan de verpozing die de radio u pleegt te bieden. Goedenavond.’
De Biltsche Courant noemde deze toespraak niet en maande juist tot waakzaamheid.
DAB
Bronnen:
De Biltsche Courant 13 maart en 20 maart 1936.