Toen de geallieerde troepen van de divisie Polar Bears op 7 mei De Bilt en Maartensdijk binnenreden, hoefden zij daar niet meer te vechten. Na onderhandelingen eind april en begin mei waren er afspraken gemaakt en boden de Duitsers geen verzet meer. Foto: een sergeant van de divisie Polar Bears, herkenbaar aan de ijsbeerpatch op zijn schouder, overlegt met een lid van de Binnenlandse Strijdkrachten. (Foto NIOD. Voor alle foto’s van het NIOD is toestemming aangevraagd.)
In juni 1944 landden de geallieerden in Normandië. Een deel van de legermacht kwam snel naar het noorden, maar in september mislukte de poging om de bruggen bij Arnhem in handen te krijgen. Tijdens de hongerwinter schoot het front maar weinig op.
In het voorjaar maakten de geallieerden opnieuw terreinwinst. Zij bevrijdden Arnhem. Het was de bedoeling dat het Eerste Canadese leger, waar de Polar Bears bij hoorden, in de operatie Cleanser een strook naar het IJsselmeer zou veroveren om 120.000 Duitse troepen in Utrecht en Holland af te snijden van Duitse steun. De Polar Bears zouden in de richting van Utrecht trekken en ook De Bilt en Maartensdijk bevrijden. Zij kregen echter te horen dat dat niet doorging.
Rijkscommissaris Seyss-Inquart dreigde nu dat hij een groot deel van het land onder water zou zetten als de geallieerden de Grebbelinie zouden overschrijden. De sluizen van het IJsselmeer waren al enige tijd gesloten zodat het water heel hoog stond en het zou weinig moeite kosten om een groot deel van het land onder water te zetten. Daarom kreeg het Eerste Canadese leger op 22 april van veldmaarschalk Montgomery de opdracht om niet verder naar het westen te trekken. Montgomery beschouwde de bevrijding van het westen van ons land ook niet als zijn belangrijkste taak.
Op 27 april werd bekendgemaakt dat om 8 uur de volgende dag een wapenstilstand zou ingaan. Onder de bepalingen daarvan konden de geallieerden voedsel naar de bezette gebieden transporteren. Dit bestand werd verlengd tijdens een overleg in Achterveld op 30 april in aanwezigheid van Seyss-Inquart. Er werd hierna in deze gebieden weinig strijd geleverd. Ook bij de bevrijding van De Bilt hoefden de Polar Bears geen gevechten meer te leveren.
Op 4 mei kwam het nieuws dat de Duitse troepen in Noordwest Duitsland, Denemarken en Nederland zich hadden overgegeven. De eerste soldaten van de Polar Bears kwamen pas op 7 mei door De Bilt over de Utrechtseweg. Een deel van de Britse militairen reed over de Soestdijkseweg naar Bilthoven, waar de commandant zijn intrek nam in de villa naast Jagtlust.
DAB
U bevindt zich op de rondleiding over de bevrijding. Voor het vervolg klik HIER.
Literatuur:
M. Zuehlke, On to victory, The Canadian liberation of the Netherlands march 23 – may 5 1945, Vancouver 2010.
D.A. Berents, Bevrijd door ijsberen, in: De Biltse Grift 2020.