Bij het gehucht Blauwkapel kwam in 1843 de grootste meteoriet neer die ooit in Nederland geregistreerd is. Blauwkapel was toen een onderdeel van de gemeente Maartensdijk. Afgebeeld is deze zware meteoriet die ‘Utrecht’ werd genoemd.
Het was 2 juni 1843 omstreeks acht uur ‘s avonds, toen Willem Ooms, de knecht van Jan Teunisse Bosch de paarden van het land haalde. Plotseling hoorde hij vier zware knallen, misschien wel donderslagen of kanonschoten. Deze ‘sonic booms’werden zelfs in Leiden en Rotterdam gehoord. Hij hoorde ook een fluittoon vlak voordat niet ver van hem een voorwerp in de grond sloeg. Willem bracht snel de paarden naar de stal en maakte het gat groter met een spade. In de zandgrond onder de kleilaag trof hij de steen aan. Deze meteoriet ‘Utrecht’, zoals hij later werd genoemd, woog ruim zeven kilo.
Maar dit was niet alles. De meteoriet was in de lucht geëxplodeerd en een deel kwam verderop terecht bij de Gageldijk. Boer Johannes Verweij zag het water hoog opspatten toen het in een sloot viel. Dit gedeelte, dat ‘de Loevenhoutje’ wordt genoemd, woog 2,75 kilo. Verweij verkocht het aan de dakpannenbakker Van der Schroeff, die het later aan de Universiteit Utrecht ten geschenke gaf.
Een meteoriet is een stuk ruimtepuin dat op de aarde valt. Meteorieten zijn vaak afkomstig uit de asteroïdengordel tussen Mars en Jupiter en hun samenstelling kan inzicht geven in het tot stand komen van planeten. De meeste stukken ruimtepuin verbranden in de dampkring en bereiken nooit de aarde. In Nederland zijn de laatste eeuwen maar zes meteorieten opgegraven. De ‘Utrecht’ is daarvan de grootste.
Het afgesplitste deel, de ‘Loevenhoutje’, bevindt zich in de collectie van de faculteit Geowetenschappen van de Utrechtse universiteit. De ‘Utrecht’ zelf ligt in het Natuur Historisch Museum van Boedapest. Sommigen denken dat de steen is verkocht door de weduwe van de wetenschapper die hem moest onderzoeken. Anderen speculeren dat boer Jan Teunisse Bosch hem voor veel geld heeft verkocht. In de jaren na de inslag verwierf hij vrij wat stukken weiland en bouwland. In 1861 liet hij een nieuwe boerderij bouwen met de naam Eben Haezer. Dat betekent tenslotte ‘Steen der hulp’.
DAB
U bevindt u op de Rondleiding Wetenschappers. Voor het vervolg klik HIER.
Literatuur:
L. Van den Brink, Blauwkapel bestookt vanuit de ruimte, in: Sint Maerten 1999 -01.
Website Geologie van Nederland: http://www.geologievannederland.nl/zwerfstenen/meteorieten/utrecht-meteoriet
Hieronder: berichten uit de Utrechtsche Courant van 3 en 5 juni 1843.
