Wim Krommenhoek heeft zijn jeugdherinneringen aan De Akker in De Bilt opgeschreven. Op 14 juli 1903 besloot het college van Burgemeester en Wethouders de eerste zijweg van de Looydijk tot aan de Groenekanscheweg de naam Akker te geven. Daarvoor was sprake van ‘De Heilige Akker’. Hierboven: De Akker in 1916, maker onbekend, Het Utrechts Archief. Afgebeeld is mevrouw Doornekamp met kind. Het adres is Akker 13.
Als jongetje had ik met mijn vriendjes niets te zoeken in het buurtje van De Akker. Hier stond een rij daglonerswoninkjes die in onze ogen een wereld apart vormde. De straat was onverhard, de mensen keken je na als je er toch in de buurt kwam, er liepen kippen op straat, de kinderen op klompen zagen er haveloos uit, anders dan wij in onze burgerkleding. Je voelde dat je er niet bij hoorde. Ook onze ouders zagen ons daar liever niet komen. Het was een eigen wereld met eigen regels en wetten en daar had je niets mee te maken, althans zo dachten wij als jongetjes van tien of twaalf jaar.
In de loop van de negentiende eeuw werden er in het toen nog overwegend agrarische dorp De Bilt op meerdere plaatsen rijtjes daglonershuisjes gebouwd, en vanaf 1830 ook aan de Akker. De locatie hier had als voordeel dat er bij de huisjes een erfje was waar men wat kleinvee kon houden. Vooral geiten en kippen waren populair omdat zij weinig onderhoud nodig hadden en hun producten belangrijke voedingsstoffen bevatten. Ook was er in de nabijheid van de woningen grond beschikbaar waarop een moestuin kon worden aangelegd, iets waarvan druk gebruik gemaakt werd.
Hoewel er iedere dag voedsel op tafel kwam, stond het leven in het teken vande armoede. Voorzieningen als sanitair en stromend water ontbraken, kleding werd tot het haveloze afgedragen. Enige luxe in welke zin dan ook was totaal onbekend, de hygiëne was onder de maat en de levensverwachting laag, Pas in de jaren zestig, toen het beter ging in Nederland en de behoefte aan woningen voor de groeiende bevolking zich deed voelen, werd deze behuizing afgebroken om plaats te maken voor grootschalige woningbouw die voldeed aan modernere eisen. Dit zelfde lot onderging het merendeel van deze negentiende-eeuwse huisjes toen De Bilt langzaam transformeerde tot een twintigste-eeuwse gemeente.
WK
Aanvullende informatie: website en beeldbank Historische Kring De Bilt.