Bij het uitbreken van de Eerste Wereldoorlog in augustus 1914 werd in ons land de mobilisatie afgekondigd. De verdediging van de fortengordel rond Utrecht lag in het zuidoosten van de stad bij de militairen van Groep Lunetten. Zij hielden vanaf 1916 oefeningen in Kamp De Pan in de Biltse Duinen. Foto: Kamp De Pan 1916 – 1917. (Het Utrechts Archief)
In 1904 had de krijgsmacht in het Panbos de Schietbanen De Pan in gebruik genomen. Daar vestigde men ook een stopplaats aan de spoorlijn Bilthoven – Zeist om de materialen en mensen te brengen.
In 1916 takte men van de spoorlijn een smalspoor af om daarover hout en ander materiaal aan te voeren. Daarmee bouwde het leger nieuwe barakken voor de keukens, een kantine, wasgelegenheden en latrines. Voor de manschappen zette de kampleiding honderden tenten op, zodat er een omvangrijk oefenkamp verrees: Kamp De pan. De locatie was dicht bij de plek waar later aan de Julianalaan manege De Molshoop zou worden gevestigd.
De militairen leefden hier volgens een vast schema: om zes uur ’s ochtends reveille, om half zeven het ochtendappel. Na het ontbijt was er van half acht tot half drie tijd voor oefeningen. Even gelegenheid voor de verzorging van de uitrusting, schoonmaken en corvees zoals aardappels schillen. Het avondeten was van vier tot vijf uur. Daarna hadden de meest soldaten verlof tot het avondappel om half elf.
Tegelijkertijd oefenden de manschappen van de Groep Blauwkapel in een kampement in Heidepark.
Het Kamp De Pan was in gebruik tot oktober – november 1916, waarop de tenten werden afgebroken, en vanaf juni 1917 tot het einde van de oorlog.
DAB
Literatuur:
J. van der Heijden, Oude Ansichten I, Kamp ‘De Pan’ in de Biltse Duinen, in: De Biltse Grift juni 1999.
Wikipedia, Stopplaats Schietbanen De Pan.
Website van de Historische kring De Oude School, De Eerste Wereldoorlog.
Website Canon van Nederland, De Eerste Wereldoorlog, Militairen in De Bilt en Bilthoven.
