Afbeelding: bevrijdingsfeest voor Jagtlust op 8 mei 1945

Eind maart bereikte ons het bericht dat Marrigje Jacoba Lane – Mohr (Ouderkerk a/d IJssel, 13 maart 1922) in haar woonplaats in Engeland is overleden, twee weken nadat ze 101 was geworden. Maps Mohr is waarschijnlijk een van de laatsten die de Tweede Wereldoorlog in onze contreien actief heeft meegemaakt. Ik kwam met haar in contact toen ze begin 2020, het jubileumjaar 75 jaar bevrijding liet weten dat zij het was die ‘links op de foto stond’, ingearmd met de burgemeester van toen, tijdens een groot feest op 8 mei 1945.

 

Verpleegster 

Sindsdien is het contact gebleven. We correspondeerden via de telefoon en via de nieuwsbrief. Iedere keer opnieuw informeerde ze hoe het toch bij ons was: het weer, de stand van zaken met Corona, haar kind en mijn kind en wat heel belangrijk was: haar werk tijdens de oorlog. Ze was verpleegster in het noodhospitaal in de Julianaschool. Bijzonder toeval: mijn eigen moeder, ook van 1922, lag als verpleegster onder geschutsvuur in het psychiatrische ziekenhuis van het Noord-Limburgse Venray. Zulke gesprekken schiepen een band van herkenning.

Zo kwam ik ook te weten dat zij tijdens de oorlog een zeer goede vriendin was geweest van de verzetsman Ferdi van der Ham.

De oorlog, de ellende in het noodziekenhuis en alles wat er ook in haar vriendenkring was gebeurd, hadden diepe indruk op haar gemaakt. Daarom had ze Nederland verlaten om zichzelf ergens anders terug te gaan vinden. Daar in Engeland had ze John Lane, haar echtgenoot ontmoet.

Interpol 

Maps vertelde me dat ze tegenwoordig vaak pijn had en slikte daartegen de nodige medicijnen. Dat was ook de reden dat ze al vroeg aankondigde niet persoonlijk naar 75 jaar Bevrijding in De Bilt te kunnen komen, hoe graag ze dat ook wilde. Zoals bekend ging dat hele feest niet eens door vanwege de coronabeperkingen. Ze was nogal eigenwijs en wilde zelfstandig blijven wonen. Daardoor heeft ze door corona maandenlang bijna niemand kunnen ontmoeten. Haar enige kind, haar dochter Maggie, woonde ver bij haar vandaan.

Op een zeker moment had ik een heel verwarde Maps aan de lijn die zei dat ze ‘helemaal alleen was en niemand haar kon helpen’. Dat bracht mij een beetje in paniek en ik belde de Nederlandse politie, met de vraag of zij hun Britse collega’s in de provincie Buckinghamshire zouden kunnen mobiliseren. Dat hele proces ging niet vanzelf: directe lijnen tussen de korpsen zijn er helemaal niet.

Zodoende kwam ik met Interpol in contact en dat had wel succes, met als gevolg dat er die avond om 10.00 uur p.m Engelse tijd, twee agenten bij Maps op de stoep stonden. Die lag al in bed en vroeg stomverbaasd wat de heren kwamen doen. De volgende dag werd ik hierover gebeld door Interpol: mevrouw was in goede gezondheid aangetroffen en ik werd oprecht, hartelijk bedankt voor mijn goede zorgen over de internationale politiegrenzen heen.

100 jaar 

Toen ze honderd jaar ging worden, verzocht ik burgemeester Potters om haar een felicitatie te sturen. Dat gebeurde en daar was ze zeer verguld mee. Ik denk dat die kaart tot op haar laatste dag pront op de schoorsteen heeft gestaan.

Na haar recente overlijden werd ik door dochter Maggie en haar man Mike (zelf ook flink in de zeventig) op de hoogte gesteld. Ook hen staat het Interpol-gebeuren nog scherp voor de geest. Het had overigens tot gevolg gehad, dat Maps wel ineens bereid was om te verhuizen, naar een zorgcentrum bij haar dochter in de buurt. Daar heeft ze de laatste anderhalf jaar van haar lange leven doorgebracht. Het is hier heel goed verzorgd, vertelde ze en voegde ze eraan toe: maar het is niet gezellig.

Zo bleef Maps, die in 1947 uit Nederland vertrok tot op het einde toe een Hollandse. Ze sprak haar moedertaal uitstekend en vrijwel zonder dat ze er Engelse woorden doorheen mixte. Heel in de verte kon je zelfs nog het Zuid-Hollandse dialect uit haar jongste jeugd in Ouderkerk a/d IJssel herkennen.

VC

 

Met dank aan Maggie en Mike Johnstone – Lane