Op de buitenwand van de toren van Westbroek, maar binnen in de kerk, staan Het Laatste Oordeel en De Hel afgebeeld. Dat werd in de middeleeuwen vaak gedaan om de gelovigen op het rechte pad te houden. In de grote mond van de hel hangt een ketel en onder de veroordeelden in de ketel kan men een paus zien. Hierboven: het laatste oordeel, hieronder: de hel. (Foto’s Dick Berents)

Meer informatie

Vanaf 1300 ziet men in kerken veel voorstellingen van Het Laatste Oordeel, waarbij Christus als rechter optreedt. Maria en Johannes de Doper zijn naast hem afgebeeld als voorsprekers voor de overledenen. Gewoonlijk toont men de opstanding van de doden. Bekend zijn de sombere fresco’s in de kathedraal van Albi, die in de vijftiende eeuw werden gemaakt. In Nederlandse kerken kan men het zien in Zaltbommel en in de Martinikerk in Groningen.

Het laatste oordeel in Westbroek

Onder Christus ziet men de aartsengel Michael, gekeeld als ridder en staande op de weegschaalschaal waarmee de zielen worden gewogen. Zijn kruisstaf ligt in de rechter schaal om de invloed van de duivel bij het weegproces tegen te houden. Aan de rechterhand van Christus gaan de uitverkorenen naar de hemel, die is afgebeeld als een hemelse stad van paleizen. Aan zijn linkerhand gaan de verdoemden naar de hel. Afbeelding onderaan: Het laatste oordeel. (Foto DAB)

De hel

Op de afbeelding van de hel zien we een gigantische hellemond met daarboven een paar doordringende ogen. In de mond hangt een grote ketel, waarin de verdoemden gekookt worden. In de ketel staat ook een duivel om toezicht te houden. Een andere duivel speelt fluit en op deze muziek moeten vijf veroordeelden dansen. Verder is het beeld versierd met monsters en duivels die doen denken aan de schilderijen die Jeroen Bosch in die tijd maakte.

Een paus in de ketel is te herkennen aan zijn tiara. In deze tijd was de paus niet bij iedereen populair omdat het pauselijke hof bekend stond om zijn moreel verval.

DAB

Literatuur:

Haakma Wagenaar, W., De schilderingen op de toren van de kerk in Westbroek, onderbouw toren, constructie schip, in: St Maerten augustus 1994.

Timmers, J.J.M., Christelijke symboliek en iconografie, Bussum 1974 2^e druk.