Afbeelding: Online Museum De Bilt in de klas. Foto: Jacques Reijniers, met toestemming van De Werkplaats Kindergemeenschap. Aan het eind van het schooljaar 2022/2023 […]
Lees verder
De Bilt werd net als de rest van Nederland in 1947 geconfronteerd met de Indonesische Onafhankelijkheidsoorlog. Tijdens ‘Operatie Product’, ook wel aangeduid als de ‘Eerste […]
Lees verder
In 1874 werd aan de Tweede Kamer door minister van oorlog Weitzel in de begroting voor 1875 een nieuw te bouwen fort Westbroek voorgesteld: er […]
Lees verder
Afbeelding: Station De Bilt-Bilthoven is van meet af aan een zogeheten Eilandstation, gelegen tussen twee sporen. Daar is bij de totstandkoming van de tunnels […]
Lees verder
De Utrechtse burgemeesterszoon kolonel Hendrick van Weede (1631-1700) woonde op een buiten in Achttienhoven dat op kaarten wordt aangeduid als Collel Weede. De restanten […]
Lees verder
Met veel genoegen presenteren wij u een digitale rondleiding over de kloosters van De Bilt. Voor het ontstaan en de ontwikkeling van het dorp De […]
Lees verder
Afbeelding: Cineasten Erik Jan Trip en Richard Breedveld na de filmpremière op de Buro Lou Burendag 23 september 2023 (Foto: Janny Smits). Sinds enkele jaren […]
Lees verder Dit is het slot van de rondleiding over de kloosters van De Bilt. We hebben gezien hoe in de twaalfde eeuw de Sint Laurensabdij van […]
Lees verder De zestiende eeuw was een kritische periode voor de kloosters. Het roomskatholieke geloof kwam onder vuur te liggen en het aantal religieuzen nam af, terwijl […]
Lees verder
In de jaren zestig heeft men opgravingen gedaan in het Kloosterpark. Daar vonden archeologen onder meer een sleutel, die mogelijk in Vrouwenklooster gebruikt is. Op […]
Lees verder Al voor 1139 werd voor de vrouwelijke religieuzen van Oostbroek een apart klooster gebouwd op het terrein waar nu de Biltse wijk Kloosterpark ligt. De […]
Lees verder In dit gedeelte van de rondleiding laten we iets zien over het mannenklooster Oostbroek tijdens de middeleeuwen. De Sint Laurensabdij van Oostbroek was een Benedictijnerklooster. […]
Lees verder In het begin van de twaalfde eeuw is de Sint Laurensabdij van Oostbroek door twee ridders gesticht op woeste grond. Het klooster speelde een […]
Lees verder Welkom bij de digitale rondleiding over de kloosters van De Bilt. Dit is een digitale rondleiding, niet een fysieke. Het is wel mogelijk, een bezoek […]
Lees verder
Al in 1870 werd door de minister van Oorlog gerapporteerd over de afwezigheid van goed drinkwater in de forten van de Nieuwe Hollandse Waterlinie bij […]
Lees verder
In vroeger tijden waren er veel heel veel wolven. In 1592 en 1593 werd een grote wolvenjacht in het gewest Utrecht georganiseerd. Kennelijk was hier […]
Lees verder
Afbeelding: De Tuinenkeuring van Groei en Bloei beoordeelde de voortuinen aan de Hertenlaan – Tuindorp in 1925. (Regionaal Historisch Centrum Vecht en Venen) […]
Lees verder
Veel foto’s van forten als Ruigenhoek en Voordorp uit de periode kort na hun bouw zijn er niet. Gelukkig zijn er wel bouwtekeningen, die ook […]
Lees verder
De kunstschilder Mar Diemel of Diemèl – hij introduceerde het accent in 1942 – heeft veel gedaan om de academie Artibus tot een gewaardeerde hbo-opleiding […]
Lees verder
Afbeelding: de zogenoemde Moerkoertvaas is gemodelleerd in de stijl van de cement-rustiek en pronkte decennialang in het bloemperk bij de ingang van het Van Boetzelaerpark. […]
Lees verder
Betsy werd ze genoemd. Elizabeth Both Hendriksen (1809 – 1880) erfde verschillende buitens in De Bilt en bezat daardoor een indrukwekkend vermogen. Ze was een […]
Lees verder
In 1914 richtte de Biltse arts H.W. Melchior de ‘Biltsche Zwemvereeniging’ op, ook bekend als ‘Biltsche Zwemclub’: er moest een goed openluchtzwembad komen. [Foto van […]
Lees verder
Tegenover het bisschoppelijke jachtslot Toutenburg lag eeuwenlang de buitenplaats Beukenrijk, zeker al vanaf 1587. Het ‘grote huis’ van de buitenplaats werd, getuige krantenberichten uit dat […]
Lees verder
In 1652 verkocht Jasper van Lynden ‘sekere parthijen ofte ackers lants metten boomgaert ende alle plantagien streckende van de oude tot de nieuwe weteringe toe’ […]
Lees verder
In 1832 werden in de provincie Utrecht opmetingen gedaan voor het kadaster. Dat was niet alleen nodig om ieders bezittingen vast te stellen, maar dit […]
Lees verder
In de kaartenverzameling van Online Museum De Bilt werd aandacht besteed aan een deel van een kaart van 1603. Hier treft met de complete kaart […]
Lees verder
Carel Theodorus, baron van Boetzelaer was burgemeester van De Bilt van 1867 tot 1873, bewoner van Sandwijck en grootgrondbezitter. De spoorlijn Bilthoven-Utrecht van de NCS […]
Lees verder
In de lente van 1912 bezocht een redacteur van het geïllustreerde weekblad ‘Onze Tuinen’ (‘voor liefhebbers en vaklieden’) het landgoed Beukenburg. Dat was twaalf jaar […]
Lees verder
U bent hier op de rondleiding over de kerk van Westbroek. Op 6 maart 1457 wijdde wijbisschop Jodocus Borre de Westbroekse kapel, die in de […]
Lees verder
Afgebeeld is een tekening van een verdwenen venster in de Utrechtse Dom van bisschop Rudolf van Diepholt (1390-1455, bisschop van 1423/5-1455). Bisschop Rudolfs toorn trof […]
Lees verder
Afbeelding: 25 woningen aan de Berlagelaan in De Leijen-Zuid (Fotocollectie Rienk Miedema) In 1971 was men ook reeds begonnen met de bouw van 25 […]
Lees verder
Afgebeeld is het eerste blad van de Bestandsakte van 1609, waarin de wapenstilstand met Spanje werd vastgelegd. (Nationaal Archief). De toenmalige heer van Zuilen gebruikte […]
Lees verder
Op 30 augustus is het precies vijf jaar geleden dat het Online Museum De Bilt in de raadszaal van Jagtlust officieel werd geopend. Daaraan ging […]
Lees verder
(Afbeelding uit de Vierklank van 17 februari 2016) Op 13 februari 2016 hield Anne Doedens in het Maartensdijkse dorpshuis de Vierstee een lezing om de […]
Lees verder In het projectplan van Maart 2017 stond te lezen dat de site van het Digitaal Museum De Bilt in januari 2018 in de lucht moest […]
Lees verder
‘In de Mathildezaal van het gemeentehuis werd donderdag 30 augustus onder grote belangstelling het Online Museum De Bilt in gebruik genomen’, schreef De Vierklank in […]
Lees verder
In het waterrijke veengebied van Westbroek werd veel per schuit vervoerd, zoals ook turf en mest. Op deze afbeelding ziet men hoe zo een vaartuigje […]
Lees verder
Afbeelding: een van de eerste suggesties voor de homepage. (Let op het logo.) De redactie van het Online Museum werd in 2017 gevormd met als […]
Lees verder
De drie redactieleden van het eerste uur realiseerden zich dat beeld voor een museum heel belangrijk is en besloten om meer beeldmateriaal te verzamelen bij […]
Lees verder
In 1762 besloot het gerecht Oostveen, dat er in Maartensdijk een brandspuit moest komen. Dat kerk en staat, het gerecht en de dorpskerk, hierbij praktisch […]
Lees verder
In augustus 1759 moest de weduwe Deliana van der Tak voor de Maartensdijkse kerkenraad verschijnen. Dominee Thomas Appels had geruchten vernomen over een mogelijk kwalijke […]
Lees verder
Op dezelfde 17e januari 1752 als die waarop zij het lokale onderwijs aan kinderen van bedeelden bespraken, spraken de broeders van de Maartensdijkse kerkenraad – […]
Lees verder
Op 17 januari 1752 stelde de Maartensdijkse kerkenraad het beleid ten opzichte van de kinderen uit de bedeelde gezinnen op de dorpsschool vast. [Schoollokaal met […]
Lees verder
De ‘ware christelijk gereformeerde kerk’ was dan weliswaar geen staatskerk, maar kon wel rekenen op stevige staatssteun in geval van misdragingen van kerkleden. Zoals in […]
Lees verder
Op 11 augustus 1754 kwam Jan van Barneveld bij de Westbroekse kerkenraad op het matje. Daar werd hij door dominee Jacob Cornelius onderhouden over zijn […]
Lees verder
Tussen 1737 en 1741 de gemoederen van protestants Westbroek in beroering door de scheve schaats die de dochter van ouderling Salomon Jansz. Walraven, Mari , […]
Lees verder
In september 1787 vluchtten de patriotten voor de naderende Pruisen uit Utrecht. Tot die tijd hadden zij het de bewoners van Wetsbroek en Achttienhoven knap […]
Lees verder
Het archief van de hervormde kerk van Westbroek bevat een foliant, die op het eerste blad begint met de namen van de vroegste Westbroekse predikanten, […]
Lees verder
Een 18e eeuwse kerkdienst in de dorpskerk van De Bilt kan er, mutatis mutandis, uitgezien hebben als op deze prent van Eberhard Cornelis Rahms (Rijksmuseum […]
Lees verder
In ‘het meisje met het rode haar’ vertelt Theun de Vries over het leven van de verzetsstrijder Hannie Schaft tijdens de Tweede Wereldoorlog. Een opvallend […]
Lees verder
In de zeventiende en achttiende eeuw was de schoolmeester van het dorp vaak ook koster van de kerk. Die deed zijn werd niet altijd tot […]
Lees verder
Huisbezoeken maken deel uit van het werk van een predikant, ook in het 18de eeuwse De Bilt. Soms konden die voor de predikant onaangenaam verlopen. […]
Lees verder
In de notulen van de Biltse kerkenraad uit de achttiende eeuw treffen we een aantal voorbeelden van de betrokkenheid van het kerkbestuur bij ondersteuning van […]
Lees verder
Gereformeerde predikanten hadden in tijd van de Republiek niet alleen grote godsdienstige maar ook belangrijke maatschappelijke invloed en betekenis. Ook in De Bilt. Deze post […]
Lees verder
Afbeelding: Burgemeester Sjoerd Potters neemt het onderzoeksverslag over het slavernijverleden van gemeente De Bilt in ontvangst. We kunnen dit zorgvuldige onderzoek niet slechts ter […]
Lees verder
In de achttiende eeuw omzeilden Utrechters de economische regelgeving van hun stad door in De Bilt schoenen te halen. De Biltse schoenmakers voeren hier wel […]
Lees verder
Anna Bregitta Eyck van Zuijlichem-Story van Blokland woonde van 1842 tot 1876 in Maartensdijk. Zij nam de belangrijke beslissing om Eyckenstein te verkopen, wat in […]
Lees verder
Afbeelding: Amy Grothe-Twiss in Swawa’s terugkeer (Hilversum 1903). Op 20 mei 1885 trouwde op het Maartensdijkse gemeentehuis de 24 jarige Henriette Amelie Jeannette Twiss (1860-1947) […]
Lees verder
Bijna negentig jaar was transportonderneming Voskuilen actief vanuit De Bilt. Door steeds verder te innoveren en aan te passen aan de marktvraag, ontwikkelde Bode- en […]
Lees verder
Echt beproefd werden de forten van de Nieuwe Hollandse Waterlinie nooit. In 1914 noch in 1940 speelden ze een rol van betekenis. Toch beschikken we […]
Lees verder
Afbeelding: Jan Baptist Kobell, Landschap met vee 1804 ( bron: Oud-Utrecht, december 2022) De rundveehouderij in de kernen van De Bilt is zo oud […]
Lees verder
Door zijn nationale en internationale carrière in Japanse vechtsporten werd Jon Bluming een bekende figuur. Het grote publiek kende hem vooral door zijn optredens in […]
Lees verder
Afbeelding: Dit zijn Rob Ywema en zijn hondje Moortje. Ze staan op de hoek van de Groenekanseweg en de Waterweg. De hoeve Klein Jagtlust is […]
Lees verder
In het voorjaar van 1938 brak in Westbroek een felle strijd uit over het sluiten van de openbare school, die uiteindelijk ruim baan moest maken […]
Lees verder
In 1902/3 kwam huidige huis Voordaan gereed, de opvolger van een in 1900 gesloopte voorganger. (Voordaan in 2023, foto Anne Doedens; oorkonde van de […]
Lees verder
In 1929 kreeg de gemeente Maartensdijk een deel van het huidige bos Voordaan in bezit. Dat gebeurde na een lange discussie over het landgoed Voordaan, […]
Lees verder
Afgebeeld is de bezetting van fort Spion bij Loosdrecht in 1915. Deze foto had ook goed genomen kunnen worden in een van de Biltse forten. […]
Lees verder
Afgebeeld is (links) Maartensdijkse burgemeester mr. H.H. Schuller, die in 1948 aantrad. Rechts van hem zijn opvolger in 1973, mr. A.L.W.J. Panis. De komst van […]
Lees verder
In september 1898, nu 125 jaar geleden, besteeg Wilhelmina, het enige overlevende kind van koning Willem III, de troon en maakte regentes Emma ruim […]
Lees verder
Het is bekend dat de Bilthovense pedagoog Kees Boeke en zijn medewerkers en vrienden door inlichtingendiensten in de gaten werden gehouden vanwege hun afwijkende of […]
Lees verderEen paar maanden geleden publiceerden we een digitale rondleiding langs de landhuizen en landgoederen in het zuiden van de gemeente De Bilt, die deel uitmaakten […]
Lees verder
Op 17 juli 1867 werd Jagtlust geveild. Het zou de laatste keer niet zijn (zie ook de posts Jagtlust, en Jagtlust – een inrichting). De […]
Lees verder
We hebben gezien hoe er langs de Praamgracht en de weg van Maartensdijk naar Baarn een reeks landhuizen werd gebouwd, waarvan in de gemeente De […]
Lees verder Bilthoven is pas een eeuw oud, maar op de grond die nu aan die woonkern wordt toegerekend, zijn al ver voor die tijd diverse landhuizen […]
Lees verder Veel landhuizen zijn verdwenen. Aristocratische families verarmden of kozen een meer comfortabele manier van wonen die minder onderhoud vereiste. Bestaande gebouwen raakten in verval en […]
Lees verder
Het getoonde beeld van priester-beeldhouwer Omer Giellet staat op de ‘nieuwe begraafplaats’ van Maartensdijk, naast het F.J.H. van Eck sportpark, achter de begraafplaats van de […]
Lees verder De Laagte van Pijnenburg is het gebied tussen Baarn, Soest, Bilthoven en Hollandsche Rading. De laagte is genoemd naar het landgoed Pijnenburg, dat in de […]
Lees verder Welkom bij de digitale rondleiding over de ‘noordelijke ‘ Biltse landhuizen. Eerder hebben wij een rondleiding gemaakt langs de landhuizen en landgoederen in het zuiden […]
Lees verder
Afbeelding: De Gezichtslaan vanuit het zuiden met aan het eind het huis Eyckenstein. In 1826 legde de bewoner Frans Nicolaas Marius Eyck van Zuylichem […]
Lees verder
Nederland heeft lange tijd een beweging tegen sterke drank gekend. De Nederlandse Vereniging tot Afschaffing van Alcoholhoudende Dranken werd al in 1842 opgericht. Aanvankelijk had […]
Lees verder
Het voormalige gereformeerde kerkje op het adres Dorpsweg 198 – nu Galerie Van Vlaardingen – werd in januari 1892 als gereformeerde kerk in gebruik genomen. […]
Lees verder
In of kort na 1426 werd de Nedereindse vaart gegraven. Meer dan 100 jaar later, in 1556 of kort daarop werd er een dijk langs […]
Lees verder
De 17e eeuwse Amsterdamse notaris David Stafmaeker Varlet was zeker bekend met het boerendorp Maartensdijk. Tussen 1684 en 1695 legde hij drie zaken vast die […]
Lees verder
Na de Tweede Wereldoorlog was de blik van de Engelse inlichtingendiensten vooral gericht op het gevaar van het communisme en de Sovjet-Unie. Daarom hadden de […]
Lees verder
Hier ziet men het noordelijke deel van de officiële kaart van de definitieve grenzen van het Gooi en het Sticht uit 1622. (Nationaal Archief, 4VTH […]
Lees verder
In Bilthoven was kort na de Tweede Wereldoorlog de Hulpvereniging van Letten in Nederland gevestigd. De BVD en zijn voorganger, de Centrale Veiligheidsdienst, verzamelden informatie […]
Lees verder
Afbeelding: bevrijdingsfeest voor Jagtlust op 8 mei 1945 Eind maart bereikte ons het bericht dat Marrigje Jacoba Lane – Mohr (Ouderkerk a/d IJssel, 13 […]
Lees verder
Afbeelding: De evangelist Johannes, preekstoelreliëf door de Duitse beeldhouwer Adam Winter. Sinds 1 april is de tentoonstelling over 100 jaar OLV-kerk ter plaatse te bezichtigen […]
Lees verder
Afbeelding: Rapport Provincie Utrecht uit 1985 met daarin adviezen voor ruimtelijke herindeling en gescheiden locaties voor landbouw en natuurontwikkeling. In 2023 staat in het Noorderpark, […]
Lees verder
Kort na de Tweede Wereldoorlog verzamelde de B.V.D., de Binnenlandse Veiligheidsdienst, voorloper van de Algemene Inlichtingen en Veiligheidsdienst, informatie over allerlei inwoners van de huidige […]
Lees verder
Lambertus Sanderus was in 1652 de eerste dominee van De Bilt. Naar hem is de straat naast de Dorpskerk genoemd. Hij werd gerekend tot de […]
Lees verder
Dit jaar vieren de collega’s van Oud Utrecht het eeuwfeest van deze grote historische vereniging. Recent besloten Oud Utrecht en Online Museum De Bilt het […]
Lees verder Dit jaar bestaat de historische vereniging Oud Utrecht honderd jaar. Recent besloten de voorzitters van Oud Utrecht, Dick de Jong en de voorzitter van Online […]
Lees verder
Zeemeermin is een groot liggend beeld aan de rand naast de vijver bij het Cohen gebouw op het RIVM terrein en dateert uit 1999. Het […]
Lees verder
‘Op de 11e juli van het jaar 1545 stierf graaf Willem van Rennenberg op zijn kasteel te Zuilen’ schreef de abdis van Vrouwenklooster Henrica […]
Lees verder
Met trots presenteert het Online Museum De Bilt de plaatsing op de site van Geschiedenis van Utrecht, de canon van ons Utrechts verleden. Het boek […]
Lees verder
In 1946 publiceerden kranten berichten over een staatsgreep die beraamd was tegen de Nederlandse regering. De samenzweerders overwogen, de regering af te zetten en de […]
Lees verder
Op 9 november 1575 stuurde Willem van Oranje vanuit Rotterdam een brief naar de bestuurders van Grave. Hij gaf hen opdracht om de Biltenaar Alphert […]
Lees verder
In de veertiende, vijftiende en zestiende eeuw waren de dorpen van het huidige De Bilt soms het slachtoffer van oorlogsgeweld. Het was de tijd van […]
Lees verder
Afgebeeld is een melkslijter in Utrecht in 1916. (Utrechts Archief, afb. nr. 824438). Hij had vele collega’s, zoals melkman Dirk de Rooy, die voor de […]
Lees verder