Dit is een portret van Maarten van Rossum te paard (Cornelis Anthonisz., 1540 – voor 1542.  Rijksmuseum). Maarten van Rossum (omstreeks 1490-1555) was een Gelderse legeraanvoerder. Men moet hem vooral niet verwarren met de entertainer en historicus Maarten van Rossem. Zijn lijfspreuk was: Blaken en branden is het sieraad van de oorlog. Dat deed hij ook een paar keer in De Bilt.

 

Meer informatie

Van Rossum vocht voor de onafhankelijkheid van het hertogdom Gelre tegen Holland, de Utrechtse bisschop en Karel V. Ook in Vrouwenklooster konden de nonnen getuige zijn van Van Rossums oorlogshandelingen. De zestiende-eeuwer Lambertus Hortensius beschreef  de situatie eind juni-begin juli 1528 aldaar:

[Maarten van Rossum heeft] twaalf ruiters uit de stad gezonden die omstreeks 10 uur ‘s avonds naar De Bilt, op ongeveer 500 passen van de stad, in stilte dicht bij de plaats waar het Vrouwenklooster ligt, gegaan zijn om de komst van de vijandelijke troepen af te wachten. De tongen van de paarden bonden zij vast om hen te verhinderen te briesen. Ze zijn afgestegen omdat ze slecht weer verwachtten en zijn bij het kleine poortje gaan staan. Doordat het een donkere nacht was zonder maneschijn was er geen weerschijn van hun wapenen waarneembaar’. Kort daarop werd de troep betrapt, onder trompetgeschal stoof een afdeling ruiters uit Amersfoort op hen af over de Steenstraat, en moesten zij zich overgeven.

In de kroniek van Henrica van Erp lezen we bij het jaar 1543:

[Toen]  kwam Maarten van Rossum aan bij Amersfoort en richtte grote schade aan in Leusden, Soest en andere dorpen. Alles wat de Geldersen maar aan voedsel konden krijgen haalden ze weg uit Amersfoort [en omstreken] tot De Bilt aan toe. Ze stichtten geen brand en namen geen mannen gevangen, maar haalden wel koeien op en kalveren en schapen en varkens, alles dat maar eetbaar was. Kleren en huisraad namen ze ook allemaal mee. Het betalen van oorlogsschatting of het bieden van verzet baatten niet.

AD

Bron: Anne Doedens en  Henk van Looijesteijn eds. , De kroniek van Henrica van Erp, abdis van Vrouwenklooster (Hilversum 2010).