In 1981 kreeg Nico Bloembergen samen met twee anderen de Nobelprijs voor natuurkunde. Hij werkte vooral aan kernspinresonantie, masers en lasers. Bloembergen woonde van 1925 tot 1946 in Bilthoven. (Foto Rob Herber 2009 Wikipedia)
Nicolaas Bloembergen werd in 1920 in Dordrecht geboren in een welgesteld gezin. Zijn vader was fabrikant. Het gezin verhuisde naar Vlaardingen en in 1924 naar Huize De Nachtegaal aan de Nachtegaallaan 20 Bilthoven. Vanaf 1927 woonde Nico met zijn familie in villa De Pan aan de Van Ostadelaan 9.
Na het stedelijk gymnasium studeerde hij aan de Rijksuniversiteit Utrecht. In de Tweede Wereldoorlog werd het huis van de familie Bloembergen door de Duitsers gevorderd. Na de oorlog wilde Nico weg uit het zwaar beschadigde en verarmde Nederland en hij zette zijn studie voort aan Harvard. In 1948 promoveerde hij in Leiden op het proefschrift Nuclear magnetic relaxation. Daarna kreeg hij een aanstelling bij Harvard, waar hij van 1957 tot 1990 hoogleraar was. In dat jaar verhuisde hij naar Tucson, waar hij Professor of Optical Sciences was.
Bloembergen deed onderzoek naar de kernspinresonantie, die later ten grondslag lag aan de MRI-scanner. Hij werd bekend door de ontwikkeling van een drietraps maser, een versterker van microgolven. Deze wordt onder meer toegepast bij radar en bij communicatiesatellieten. Hetzelfde drietraps principe paste hij toe bij de ontwikkeling van de laser, die niet microgolven maar licht versterkt.
Bloembergen ontving negen eredoctoraten. Zijn Nobelprijs voor natuurkunde in 1981 moest hij delen met Arthur Schawlow en Kai Siegbahn. Samen met Siegbahn had hij bijgedragen aan de ontwikkeling van de laserspectroscopie. In zijn dankrede zei hij over lasers: Net als bij de uitvinding van het dynamiet door Nobel zelf, kan het gebruik van toegenomen kennis zowel voor heilzame als voor schadelijke doeleinden gebruikt worden. Nico Bloembergen overleed op 5 september 2017.
DAB
U bevindt u op de Rondleiding Wetenschappers. Voor het vervolg klik HIER.
Literatuur:
R. Herber, Nico Bloembergen, fysicus in licht, in: De Biltse Grift 2006.
Redevoering bij het aanvaarden van de Nobelprijs: https://www.nobelprize.org/prizes/physics/1981/bloembergen/speech/
