Op de foto zien we een advertentie voor een radiotoestel van Telefunken van de firma Schram aan de Hessenweg (Biltsche en Bilthovensche Courant, 1 oktober 1954). ‘De radiospecialist’, staat erbij. Voordat de televisie algemeen doorgedrongen was, speelde de radio een grote rol in het leven van de Nederlanders.
Toen eind jaren ’50 Wim Kan de “Goeie ouwe radio” bezong, telde het Nederlandse Omroep Bestel twee radiozenders: Hilversum 1 en Hilversum 2. Die zonden uit van 7 uur in de ochtend tot 12 uur in de avond, terwijl op zondag werd begonnen om 8 uur. De twee radiozenders kenden vijf omroepen, die correspondeerden met de zuilen waarin ons land verdeeld was. De socialisten van de VARA begonnen de dag met ‘Morgenrood’, bij de katholieke KRO beierde het Angelus, bij de liberalen van de AVRO wenste Bob Scholte de luisteraars ‘goede nacht en welterusten’ en bij de protestantse NCRV scharrelde Johan Bodegraven geld bij elkaar voor een goed doel. Dan was er nog de kleinere vrijzinnig-protestantse VPRO met een sterk cultureel accent. ‘De VPRO is geen zuil maar een stokje,’ zei Wim Kan.
De radio was het levenskompas voor de meeste Nederlanders. Hij zorgde voor informatie, nieuws en amusement op een manier die je levenslang bijbleef en die paste bij de zuil waartoe je behoorde.
Voor amusementsprogramma’s bleef je thuis. Neem de “Bonte Dinsdagavondtrein” van de AVRO. De bezoekers kwamen per trein op station Hilversum aan en liepen met een muziekkorps voorop naar de studio. Hoogtepunt van de avond was het optreden van Willy Walden en Piet Muyselaar als de dames Snip en Snap die met hun “misverstanden” de zaal deden bulderen van het lachen. Het AVRO Cosmopolitain Orkest van Jos Clebert zorgde voor de muzikale omlijsting met Mieke Telkamp als zangeres.
De VARA kwam op zaterdagavond met de Showboot, met het Metropole Orkest onder leiding van Dolf van der Linden en sterzangeres Corry Brokken. Vaste onderdelen van het programma waren Het hangt aan de muur en het tikt, de radiostrip Mimosa van Eli Asser, en het optreden van Wim Sonneveld als Willem Parel, de orgelman met zijn ‘Niet op reageren Lena’, dat jarenlang een gevleugelde uitdrukking zou blijven.
De KRO had Negen heit de klok als amusementsprogramma. Hier zorgde het KRO-dansorkest van Klaas van Beek, samen met de Marketensters en de Boertjes van buuten onder Kees Schilperoort (alias Gertjan Kruutmoes) voor de feestvreugde. Vast onderdeel van de avond was de conference ‘De familie Van Tutte’ (in comestibles en grutten) van Jan de Cler. De bijnaam ‘Huize Gezelligheid’ voor dit donderdagavondprogramma werd onderstreept door het onderdeel ‘Mastklimmen’ van Johan Bodegraven. Hiermee kon bij een goed antwoord op de ‘hamvraag’ een echte ham worden gewonnen, een niet geringe prijs in die dagen.
Een absoluut hoogtepunt was De familie Doorsnee, eigenlijk ‘In Holland staat een Huis’ geheten. VARA’s Wim Ibo had het idee van een familiefeuilleton in Amerika gezien en had Annie M.G. Schmidt bereid gevonden de teksten te schrijven. Toneelgrootheden als Cees Laseur, Sophie Stein, Cees Brusse, Paul Steenbergen en Mary Dresselhuys verleenden hun medewerking, terwijl Wim Ibo de verbindende teksten verzorgde en Hetty Blok onsterfelijke liedjes zong.
Het leven was minder gecompliceerd en de radio bood houvast en bood ontspanning. In De Bilt was de poort naar deze wereld de bekende radiozaak van Schram aan de Hessenweg. Hier stond een ruim assortiment aan radiotoestellen die het mogelijk maakten deel te nemen aan de wereld van de radio.
WK
U bevindt u op de Rondleiding over nostalgie. Voor het vervolg klik HIER.
Literatuur:
Annegreet van Bergen: Gouden jaren. Atlas contact, 2014.
Annegreet van Bergen: Het goede leven. Atlas contact, 2018.
Bert van Nieuwenhuizen: Goeie Ouwe Radio. Uitgeverij Aspekt, 2016.
Biltsche en Bilthovensche Courant, 1 oktober 1954.
