In het begin van de twintigste eeuw verhuisden verschillende bedrijven uit de stad Utrecht naar De Bilt, omdat binnen de stad geen ruimte voor uitbreiding was. De instrumentmakerij van W. C. Olland was zo’n bedrijf. Aan het einde van de twintigste eeuw moesten verschillende van die bedrijven, waaronder Olland, opnieuw verhuizen omdat De Bilt geen ruimte bood.
De familie Olland, een geslacht van horlogemakers uit Groningen, was in de loop van de negentiende eeuw naar Utrecht gekomen. Daar maakte H. Olland (1825-1901) naam als instrumentmaker voor het Meteorologisch Instituut van prof. C.H.D. Buys Ballot. Zijn zoon W.C. Olland zette het bedrijf voort en begon ‘snelwegers’ te maken. Dat liep zo goed dat men ophield met het produceren van meteorologische en natuurkundige instrumenten.
In Utrecht was na enkele verhuizingen geen ruimte te vinden. In 1926 vestigde Olland zich in De Bilt aan de Dorpsstraat 12-14 in de voormalige rijtuigenfabriek van Ingenhoes, Buitenweg en Compagnie. F.W. Olland (1904-1992) nam de leiding van het bedrijf op zich en voerde van 1925 tot 1973 de directie. In de crisisjaren moest men veel personeel ontslaan; het werken voor de Nederlandse wapenindustrie bood maar nauwelijks uitkomst.
Na de oorlog bloeide het bedrijf snel op door de verbreding van het aantal producten. Nieuw waren de kasregisters van Hugin uit Zweden en de automaten voor warme en koude dranken. A.J.C van Westrenen, aangetrokken als technisch tekenaar, ontwikkelde zich tot een vooraanstaand vormgever en zorgde er mede voor dat de koffieautomaat een succes werd. De productiecapaciteit werd uitgebreid met een fabriek in Soest (1966-1980) en een fabriek in Emmeloord (1970- 1972). Op 20 april 1978 mocht het bedrijf zich Koninklijke Olland Industrie- en Handelsmij noemen. De groei betekende echter ook het einde voor het bedrijf in De Bilt. In 1980 werd een nieuw bedrijfspand geopend aan de Brabanthaven in Nieuwegein. Er werkten begin jaren tachtig meer dan honderd werknemers.
Helaas ontstonden er in het midden van de jaren tachtig arbeidsconflicten en in 1998 ging Olland failliet. Een doorstart als handelsmaatschappij was mogelijk en in Waardenburg bij Zaltbommel ging Olland een nieuwe toekomst tegemoet. In 2004 werd Olland een onderdeel van het Zwitserse bedrijf Selecta en daarna legde het bedrijf zich volledig toe op de verkoop van koffie en koffieautomaten.
Hieronder: een weegschaal van Olland (Foto PvH).
PvH
U bevindt u op de Rondleiding Industrieel Erfgoed. Voor het vervolg klik HIER.
Literatuur:
Documentatiemap Bedrijven in Bibliotheek Historische Vereniging D’Oude School, De Bilt.
https://nl.wikipedia.org/wiki/Olland_(bedrijf)
https://www.umantec.nl/ajcvanwestrenen/fabriek.html
