De oudste kerk in De Bilt is de Dorpskerk aan de Dorpsstraat, die in 1652 in gebruik werd genomen. We zien hem hier op een gravure van N.H. Spilman uit 1748.

Vanaf de Reformatie moesten Protestantse inwoners van de Bilt naar de kerk gaan in Zeist of Blauwkapel. Omdat er in het midden van de zeventiende eeuw in de Bilt meer dan veertig protestantse gezinnen waren, bouwde men in de Dorpsstraat een kerk die bekend stond als de Dorpskerk. Het werd een eenvoudige zaalkerk van ongeveer tien bij twintig meter die ruimte gaf aan tweehonderd inwoners. Op 27 april 1652 werd hij in gebruik genomen. In hetzelfde jaar werd Lambertus Sanderus de eerste predikant. Naar hem is de zijstraat naast de kerk genoemd.

Op het dak stond een klein torentje met een klok, maar in 1839 werd dat afgebroken omdat het in zeer slechte staat was. Men bouwde tegen de westgevel een echte toren, die de Peperbus wordt genoemd. Doordat de bevolking toenam, waren verbouwingen en uitbreidingen nodig: in 1840, in 1895 en een algemene opknapbeurt in 1952. In dat jaar schonken de gemeenteleden aan de kerk nieuwe glas-in-loodramen. De Dorpskerk is een rijksmonument. Hij wordt gebruikt door de Protestantse Kerken in Nederland.

Bij de Dorpskerk ligt het kerkhof. Daar liggen niet alleen bekende en minder bekende inwoners van De Bilt begraven maar ook voorname inwoners van Utrecht. Het begraven binnen de muren van de drukke stad vond men toen niet meer hygiënisch. Het kerkhof werd op 1 oktober 1900 buiten gebruik gesteld. Bij de zuidelijke muur van de kerk staan nog enkele tientallen losse grafstenen. Aan de noordkant staan nog 73 interessante graven en grafmonument, waaronder het grote grafmonument van de familie De Heus, die op de buitenplaats Sluishoef woonde. Het andere grote grafmonument is van de familie Steengracht van Oostcapelle, die op Beerschoten woonde. Tijdens de Tweede Wereldoorlog, als er een razzia was, verschuilden zich daarin mannen. Ze legden een kaartje bij kaarslicht.

Onder de bekende namen op grafstenen zien we jonkheer Hendrik van den Bosch, die van 1865 tot 1867 burgemeester van De Bilt was en de naam Van Ewijck op een grafsteen die een paar ambachtsheren van De Bilt en Oostbroek herbergt.

 

Vervolg: Neem de tijd om even over het kerkhof te lopen. Ga dan een paar meter verder over de Burgemeester De Withstraat tot je bij de Oude School komt.