We hebben gezien hoe de Biltse landhuizen van de Lustwarande vanaf het midden van de zeventiende eeuw werden gebouwd op de voormalige gronden van de opgeheven kloosters. Aanvankelijk waren het aparte kamers of aanbouwsels bij boerderijen, later werden het woonhuizen die steeds statiger werden. Na de Franse tijd werd de straatweg verbeterd en bouwde men nieuwe landhuizen, terwijl bestaande huizen gerenoveerd of herbouwd werden. Tot het einde de negentiende eeuw werden ze alleen in de zomer bewoond.

In de twintigste eeuw waren veel eigenaren niet meer in staat om een landgoed met landhuis te onderhouden. De crisisjaren dertig en de oorlog hakten ook fors in de fortuinen van sommige rijke bewoners. Het wonen in een landhuis bleek toch minder praktisch dan het comfortabele leven in de stad waar alle moderne gemakken en het uitgaansleven dichtbij waren. Daarom werden er ook vrijwel geen nieuwe landhuizen gebouwd.

Een deel van de bestaande huizen kwam tot verval en werd afgebroken; voor andere zocht men een nieuwe bestemming. Sommige landgoederen zijn gebruikt als kantoor of bejaardentehuis en het verderop gelegen Jagtlust werd het gemeentehuis van De Bilt. Gelukkig kwam in de gemeente ook veel grond beschikbaar als wandelgebied.

DAB

Dit is het einde van de rondleiding over landhuizen aan de Stichtse Lustwarande. In een latere rondleiding zullen de andere landhuizen in gemeente behandelen.

Er zijn veel meer rondleidingen te vinden op het Online Museum. Recente rondleidingen gingen bijvoorbeeld over kerkgebouwen, misdaad en de winkels in Bilthoven centrum.

Voor het menu met alle rondleidingen klik HIER

Als u deze rondleiding nog een keer wilt zien, klik HIER.

Voor het hoofdmenu klik HIER. 

 

Algemene literatuur:

S. Broekhoven en S. Barends, De Bilt, geschiedenis en architectuur, Zeist 1995 p. 25-30.

P.H. Damsté, Oostbroek en De Bilt c.s.

C.L. van Groningen, De Utrechtse Heuvelrug, De Stichtse Lustwarande, Buitens in het groen, Zeist 1999.

C.L. van Groningen, De Utrechtse Heuvelrug, De Stichtse Lustwarande, Dorpen en landelijk gebied, Zwolle 2000.

L. Haan-Berends, De Bilt, beginpunt van de Stichtse Lustwarande, in: De Biltse Grift, juni 2009, p. 44-58.