november 11, 2024

Oprukkend ijs vormt landschap

Het oostelijke deel van de gemeente De Bilt wordt beschouwd als een onderdeel van de Utrechtse Heuvelrug. Dat gebied is gevormd in de voorlaatste ijstijd.  […]

Lees verder
oktober 30, 2024

De laatste resten van het oude landschap 5: De boerensloot

Na de ontginningen kwamen er boerensloten met hun eigen soortenrijke plantengroei van watervegetatie en bloemrijke oevers. Die planten verdwenen echter weer. Hierboven: Krabbescheer in trekgat […]

Lees verder
oktober 30, 2024

De laatste resten van het oude landschap 4: Oude boskernen

In de vroege middeleeuwen was de Utrechtse Heuvelrug gedeeltelijk bedekt met “wilde” bossen. Deze zijn inmiddels verdwenen op enkele oude boskernen na. Het gaat dan […]

Lees verder
oktober 30, 2024

De laatste resten van het oude landschap 1: Droge heide

  Op sommige plekken in De Bilt kan men nog droge heide aantreffen. Dat zijn  restanten van de natuurlijke begroeiing van de zandgronden in het […]

Lees verder
oktober 30, 2024

De laatste resten van het oude landschap 3: Het Krommerijngebied

Een groot deel van het verleden bestond het gebied rond De Bilt voornamelijk uit moeras. Door het aanleggen van een dam kwam er minder water […]

Lees verder
oktober 26, 2024

Elba in de polder

  Op 30 mei 1814 werd keizer Napoleon verbannen naar Elba, ver weg van Frankrijk en het politieke toneel in Wenen waar internationale beslissingen werden […]

Lees verder
oktober 10, 2024

De laatste resten van het oude landschap 2:  Moeras

Een groot deel van het verleden bestond een groot deel van ons land uit drassige grond. Ook de grond van de huidige gemeente De Bilt […]

Lees verder
oktober 10, 2024

De laatste resten van het oude landschap 6:  Blauwgrasland

Een apart landschap is het blauwgrasland. Het is tegenwoordig zeldzaam maar we kunnen het in de gemeente De Bilt nog zien. Afbeelding hierboven: blauwgrasland met […]

Lees verder
oktober 10, 2024

De laatste resten van het oude landschap 7: Stuifzanden

Van de zandgronden van de Utrechtse Heuvelrug is tegenwoordig op nog maar weinig plaatsen iets te zien. Hierboven: een laatste restje stuifzanden in het Panbos […]

Lees verder
oktober 2, 2024

De bebouwing van De Bilt omstreeks 1800: weinig woningen

Als je een paar eeuwen geleden in De Bilt kwam kijken, zag je daar maar heel weinig huizen. Een belangrijke bron voor onze kennis is […]

Lees verder
september 6, 2024

Bilthoven in 1795: voordat er ‘Bilthoven’ was

‘Het noordelijk deel der gemeente – het deel dat tegenwoordig Bilthoven heet – was woeste grond’, Schreef E.E. Gewin in 1944. ‘In dat gedeelte der […]

Lees verder
juni 9, 2024

Problemen bij de ontginningen van Achttienhoven in 1414

In de vroege vijftiende eeuw waren er problemen gerezen bij de ontginningen van de heerlijkheid Achttienhoven, het rechtsgebied van de proost van het kapittel van […]

Lees verder
mei 7, 2024

BOOM OP STELTEN: GROVE DEN MET DOOR WIND UITGEBLAZEN WORTELS

In het Panbos bevindt zich een klein maar bijzonder biotoop van stuifzand. Daarin staan enkele grove dennen die op stelten lijken te staan. In dit […]

Lees verder
mei 7, 2024

DE BELASTINGBOMEN ABRAHAM, ISAAK EN JACOB

In de Vierklank van 26 oktober 2021 beschrijft Henk van de Bunt het verhaal van Abraham, Isaak en Jacob, de volksnaam voor drie solitaire monumentale […]

Lees verder
mei 4, 2024

EEUWELINGEN EN ANDERE MONUMENTALE BOMEN IN DE BILT

Afbeelding: Monumentale bruine beuk op het Dr. Letteplein. (Foto WK) Onze gemeente is groen. Er staan ruim 25.000 geregistreerde bomen en dat betekent 1 boom […]

Lees verder
mei 4, 2024

DE KABOUTERBOOM, EENZAME BLIKVANGER VAN HOUDRINGE, HEEFT HET MOEILIJK

De kabouterboom is een grote beeldbepalende beuk (Fagus sylvatica) langs de Visserssteeg op het landgoed Houdringe. De tot de verbeelding sprekende vrijstaande boom heeft een […]

Lees verder
mei 3, 2024

Recreatiegebied Ruigenhoek en het Noorderpark

Op de foto ziet men een detail van een toegangsbord van recreatiegebied Ruigenhoek aan de Kooidijk. De vijf verantwoordelijke ‘gebiedspartijen’ (de gemeenten Utrecht en De […]

Lees verder
mei 2, 2024

GYNKGO BILOBA, EEN LEVEND FOSSIEL

In het park achter het huis Sandwijck, aan de rand van een klein weitje in het landschapspark dat in 1833/34 is aangelegd door de tuinarchitect […]

Lees verder
mei 2, 2024

DE GROTE EIK VAN HOUDRINGE

Daar waar de Visserssteeg (het verlengde van de Groenekanseweg) naar rechts buigt, staat de  grote eik van Houdringe majestueus te pronken. Deze kolossale eik is […]

Lees verder
mei 2, 2024

DE DIKSTE BOOM VAN NEDERLAND GEVELD

Op 3 juli 1952 trok een verwoestende stormwind over De Bilt, die de volledige kruin van Nederlands dikste boom wegblies. De boom was een Canadese […]

Lees verder
september 18, 2023

Wolven in Maartensdijk en Westbroek: 1592-1593

In vroeger tijden waren er veel heel veel wolven. In 1592 en 1593 werd een grote wolvenjacht in het gewest Utrecht georganiseerd. Kennelijk was hier […]

Lees verder
september 7, 2023

Meer over de unieke kaart van Westbroek uit 1603

In de kaartenverzameling van Online Museum De Bilt werd aandacht besteed aan een deel van een kaart van 1603. Hier treft met de complete kaart […]

Lees verder
april 26, 2023

Veehouderij Noorderpark blijft kwestie passen en meten

Afbeelding: Rapport Provincie Utrecht uit 1985 met daarin adviezen voor ruimtelijke herindeling en gescheiden locaties voor landbouw en natuurontwikkeling. In 2023 staat in het Noorderpark, […]

Lees verder
oktober 15, 2022

Hooge Kampse Plas: van stinkgat tot ecologisch kruispunt

Afbeelding: Vogelrijk gebied (Foto: Het Utrechts Landschap)   De Hooge Kampse Plas in Groenekan is in oktober 2022 officieel aan de natuur teruggegeven door directeur-rentmeester […]

Lees verder
augustus 31, 2022

Het veen bij Hollandsche Rading ontgonnen: 1463

Op drie november 1463 sloten een aantal rechthebbenden op een gebied tussen het huidige Maartensdijk en Hollandsche Rading  een overeenkomst. Het waren de domproost en […]

Lees verder
juni 25, 2022

Ebook over geschiedenis en landschap: Boeren, Soldaten en Heiligen

Onlinemuseumdebilt.nl biedt de bezoekers van de site de mogelijkheid om een belangrijk boekwerk over de geschiedenis van het veen tussen Utrecht en Westbroek als Ebook […]

Lees verder
maart 6, 2022

De Achttienhovense Kooidijk in 1609

Dit is een kaart van vijf percelen land in Oostveen en Achttienhoven,  in gebruik bij Joost Cornelissen den Rijs, opgemeten door Marcelis van Oort in […]

Lees verder
september 21, 2021

Wolf eet jager bij De Bilt

Volgens de biografie van Frederik Hendrik is in 1646 een jager met huid en haar opgegeten door vier wolven. De suggestie is dat dit bij […]

Lees verder
juli 26, 2021

1257: Bisschopswetering van Groenekan wordt gegraven

Hier ziet men een foto van de Bisschopswetering langs de Groenekanseweg, gezien vanaf De Bilt, 150 meter voor de Veldlaan in Groenekan. De Bisschopswetering is […]

Lees verder
juli 21, 2021

Westbroeks eerste pastoor en de verveningen in 1506

Afgebeeld is een akte waarbij pastoor Joost Ghijsbertssoen, pastoor van Westbroek, op 20 januari 1506 regelt hoe turf   (waar hij ook van profiteerde) na overleg […]

Lees verder
februari 5, 2020

Sporen in het landschap: Eyckenstein twee eeuwen geleden

Afgebeeld is de Zinksloot die over de hele lengte van het landgoed Eyckenstein  van zuid naar noord loopt, tot aan en over het Boetzelaersveld. (Foto […]

Lees verder
november 7, 2019

De laatste resten van het oude landschap: overzicht

Omdat de gemeente op het overgangsgebied ligt van verschillende bodemtypen, was de verscheidenheid aan landschappen groot en die verscheidenheid is er nog steeds. In het […]

Lees verder
oktober 3, 2019

De atlas, kaart 7: het resultaat van de ontginningen (1603)

Vanaf de elfde eeuw werd het gebied ten noorden van Utrecht langzamerhand ontgonnen. Hierboven ziet men een detail van een kaart met percelen bij Westbroek […]

Lees verder
oktober 3, 2019

Het Noorderpark houdt het gemeentelijke landschap levend

In 2013 is het Noorderpark officieel geopend. Een uniek landschap is behouden gebleven voor toekomstige generaties. De foto toont de werkzaamheden van de herinrichting van […]

Lees verder
september 24, 2018

Wim van Schaik: strijder voor behoud van (cultuur)landschap en kunst (1924-2017)

De Groenekanner Wim van Schaik die hier is afgebeeld, streed met grote inzet voor het behoud van het cultuurlandschap tussen het Gooi en de stad […]

Lees verder
augustus 13, 2018

Om het behoud van het landschap tussen Hilversum en Utrecht

Afgebeeld is een landschapsschilderij van de schilder Dirk Breed uit de collectie Van Schaik (Groenekan). Dit schilderij is symbolisch voor de strijd voor het behoud […]

Lees verder
juni 29, 2018

De kaart van de Limieten van het Sticht

  De schenkingen van Mathilde en bisschop Godebald aan Oostbroek (1122 en 1125) betekenden het begin van een lang lopende reeks ontginningen die in de […]

Lees verder
juni 13, 2018

De naam De Bilt

De naam De Bilt betekent waarschijnlijk de gordel, een rand van hoger gelegen zand  tegen de natte veengronden in het westen. Gedeputeerde Staten schreven deftig […]

Lees verder