september 16, 2024

De Franse tijd: Maartensdijk en de eerste onderwijswetgeving

Het grafmonument van J.H. van der Palm in de Pieterskerk in Leiden. Bron: Digital Collections Universiteitsbibliotheek Leiden.   De Franse tijd bracht niet alleen de […]

Lees verder
augustus 5, 2024

Ida M. Gerhardt

De bekende dichteres Ida M. Gerhardt (1905-1997) heeft enige tijd in Bilthoven gewoond. Afbeelding: Ida Gerhardt tijdens de uitreiking van de Martinus Nijhoffprijs in 1968 (Foto […]

Lees verder
juni 20, 2024

Een nieuwe Westbroekse schoolmeester: het vergelijkende examen van 1 maart 1815

Sinds 1806 waren de kwaliteitseisen voor het schoolmeestersambt in de onderwijswet van dat jaar vastgelegd. In 1814 werd een vergelijkend examen bij iedere schoolmeestersvacature verplicht […]

Lees verder
juni 20, 2024

Een bijzondere schoolmeesterbenoeming in Westbroek of wrijving tussen kerk en staat (1815)

Op 1 maart 1815 kwamen de schoolopzieners (onderwijsinspecteurs) van het voormalige departement van de Zuiderzee naar het huis van de Westbroekse burgemeester Van Ketel, het […]

Lees verder
juni 10, 2024

Betty Cadbury diende idealistische echtgenoot

Afbeelding: Beatrice (Betty) Cadbury, de echtgenote van Kees Boeke. (omslagfoto: De geest in dit huis is liefderijk – Daniela Hooghiemstra – 2013) In Betty had Kees […]

Lees verder
mei 29, 2024

Met de ontkerkelijking groeide het confessionele onderwijs

Afbeelding: St. Laurentiusschool omstreeks 1960 (Foto: Frank Diepstraten, schoolhoofd-directeur vanaf 1979 tot 2005. De sluiting en afbraak van de school volgden in 2013.   Zo’n […]

Lees verder
mei 16, 2024

Wederopbouwscholen gebouwd volgens de ‘drie denominaties’

  Afbeelding: de Prinses Wilhelminaschool veranderde tussentijds van naam en werd vernoemd naar de woonwijk De Bieshaar. (Foto: beeldbank Regionaal Historisch Centrum Vecht en Venen). […]

Lees verder
maart 24, 2024

Onderwijsopdracht Profielwerkstuk Van landbouwsamenleving naar industriële samenleving

Vraagstelling: Hoe verliep in dorpen van de huidige gemeente De Bilt de overgang van de landbouwsamenleving (een boerendorp) naar een gedeeltelijk industriële samenleving? Toelichting: De […]

Lees verder
maart 24, 2024

Onderwijsopdracht Profielwerkstuk Landhuizen en bouwstijlen

Vraagstelling: In welke bouwstijlen zijn de landhuizen gebouwd in de dorpen van de huidige gemeente De Bilt en wat zijn de afzonderlijke kenmerken van die […]

Lees verder
maart 24, 2024

Onderwijsopdracht Profielwerkstuk Oorlog en omgeving

Vraagstelling: Welke invloed had het landschap van de dorpen van de gemeente De Bilt op de oorlogen die er plaatsvonden en welke invloeden hadden de […]

Lees verder
oktober 6, 2023

Gastlessen Industrieel Erfgoed slaan aan op middelbaar onderwijs

Afbeelding: Online Museum De Bilt in de klas. Foto: Jacques Reijniers, met toestemming van De Werkplaats Kindergemeenschap.   Aan het eind van het schooljaar 2022/2023 […]

Lees verder
juli 21, 2023

De Biltse gereformeerden tijdens de Republiek 11: de Maartensdijkse kerkenraad investeert in onderwijs aan arme kinderen

Op 17 januari 1752 stelde de Maartensdijkse kerkenraad het beleid ten opzichte van de kinderen uit de bedeelde gezinnen op de dorpsschool vast. [Schoollokaal met […]

Lees verder
juli 9, 2023

De Biltse gereformeerden tijdens de republiek 4: wie gaat over de koster-schoolmeester?

In de zeventiende en achttiende eeuw was de schoolmeester van het dorp vaak ook koster van de kerk. Die deed zijn werd niet altijd tot […]

Lees verder
juni 11, 2023

Schoolstrijd in Westbroek-Achttienhoven

In het voorjaar van 1938 brak in Westbroek een felle strijd uit over het sluiten van de openbare school, die uiteindelijk ruim baan moest maken […]

Lees verder
oktober 25, 2022

Agatha Snellen: de talenten der kinderen staan centraal

Agatha Snellen was een Nederlandse onderwijzeres, schooldirectrice, pedagoge en schrijfster die in haar onderwijsvisie verwant is met Friedrich Fröbel en Maria Montessori. Gebaseerd op de […]

Lees verder
oktober 1, 2022

De Bilt en Bilthoven in 1932

De Gids voor de Bilt en Bilthoven  uit 1934 bevat veel informatie over de gemeente, zijn geschiedenis en het bedrijfsleden in de jaren dertig van […]

Lees verder
mei 28, 2022

Genereuze hulp voor een vernielde school

Op de foto ziet men de feestvierende ouders en kinderen van de Martin Luther Kingschool in Maartensdijk in april 1975:er komt een nieuwe school. (Copyright […]

Lees verder
mei 28, 2022

Verdwenen: de Maartensdijkse Landbouwschool

Afgebeeld is het gebouw van de voormalige landbouwschool aan de Maartensdijkse Dorpsweg op 16 februari 1954. (Copyright Streekarchief Gooi en Vecht, SAGVO 32.5  nr. 6625 […]

Lees verder
maart 26, 2022

Nostalgie: De huishoudschool was meer dan spinazie koken

Tachtig jaar lang bereidde de huishoudschool meisjes voor op hun rol als huisvrouw. Ze leerden daar bijvoorbeeld koken, schoonmaken en het bijhouden van het huishoudboekje. […]

Lees verder
januari 1, 2022

Het archief van Westbroeks laatste pastoor, deel X: een arme schoolmeester,1594

In 1594 blijkt Van Haestrecht, die toen al in de vijftig jaar oud moet zijn geweest – hij was in ieder geval al in 1565 […]

Lees verder
oktober 9, 2021

De centrale postschool voor plattelanders

Omstreeks 1930 bestond in Bilthoven de Centrale Postschool voor Plattelanders. De folder suggereerde dat de school een groot succes was, maar omdat er heel weinig […]

Lees verder
juli 29, 2021

De openbare school van Westbroek

Het ontwerp voor de vergroting en verbouwing  van de school aan het adres Kerkdijk 10 in Westbroek stamt uit de jaren1 1883-1884.  Links op de […]

Lees verder
mei 13, 2021

VAN HERVORMDE SCHOOL TOT RUNNEBEEK EN RIETAKKER

De huidige basisschool de Rietakker aan de Abt Ludolfweg in De Bilt is een school die is gesticht door een groepje idealisten voor wie het […]

Lees verder
maart 12, 2021

Julianaschool: buurtschool van Nederlands-Hervormde snit

Afbeelding:  De zesde klas van de Julianaschool in 1948 ( Foto Ella Prins).  Bij de oprichting in 1918 schreef een leerling van de Julianaschool: Ik ga […]

Lees verder
juni 8, 2020

De Biltse Bewaarschool

Aan de Burgemeester de Withstraat 2 stond de Biltse Bewaarschool, waar ruim honderd jaar (1873-1978) de Biltse jeugd haar eerste onderwijs ontving. Foto: de klas […]

Lees verder
april 14, 2020

Jong in de oorlog: Spitfire zwaaide met zijn vleugels

  Wij woonden tegenover de Groen van Prinstererschool en naast het Rooms-Katholieke Verenigingsgebouw in De Bilt. De Duitsers hadden achter dat gebouw een ‘Punt-50-mitrailleur’ opgesteld. […]

Lees verder
maart 16, 2020

Het Nieuwe Lyceum werd weer opgebouwd

  Aan de Jan Steenlaan, op nummer 38,  bevindt zich HET NIEUWE LYCEUM, scholengemeenschap voor HAVO en VWO. De school die in 1935 is opgericht, […]

Lees verder
maart 5, 2020

De voormalige Dr. Van Everdingenschool

De voormalige Dr. Van Everdingenschool aan de Soestdijkseweg 208 dateert uit 1932 en is gebouwd naar een ontwerp van de toenmalige gemeentearchitect Vermaak. Het is […]

Lees verder
november 4, 2019

Onderwijs in de Oude School

Het onderwijs vond in de middeleeuwen plaats in het Vrouwenklooster. In 1652 werd er bij de nieuwe, hervormde kerk een school gebouwd, waar de koster […]

Lees verder
oktober 2, 2019

Montessorischool van 100 jaar kan veel verhalen

Schrijf eens een stukje over de lagere school voor de jubileumschakeltjes, dat zal je maar gevraagd worden, schrijft Ireen bij het 50-jarig jubileum van de […]

Lees verder
september 16, 2019

Tuinstraatschool werd na een eeuw overbodig

Nadat de lagere school in het Biltse gemeentehuis aan de Dorpsstraat te klein was geworden, besloot de gemeenteraad in 1881 tot een nieuw schoolgebouw. Het […]

Lees verder
mei 27, 2019

De Oranje Nassauschool

Op de foto is de zijgevel van de Oranje Nassauschool in Bilthoven te zien, aan de Soestdijkseweg 208. De school is een gemeentelijk monument. (Foto: […]

Lees verder
mei 27, 2019

De Van Dijckschool en de UM-1800 Bewegung

Afgebeeld is de ingang van de Van Dijckschool aan de Van Dijcklaan 4 in Bilthoven. het gebouw is een gemeentelijk monument. (Foto Anne Doedens).   […]

Lees verder
mei 25, 2019

Frans C. Brinkerink, onderwijsvernieuwer

In het midden van de twintigste eeuw startte F.C. Brinkerink aan de Rembrandtlaan 78 in  Bilthoven een kostschool. Deze onderwijshervormer wilde de leerlingen langer samen […]

Lees verder
april 9, 2019

Verzameling onderwijsopdrachten over de bevrijding

Opdracht Teleurstelling Leeftijd 10 tot 15 jaar. Kort. Waardoor waren veel Nederlanders in de winter van 1944/1945 teleurgesteld? Zoek in het Online Museum Het nieuws […]

Lees verder
januari 13, 2019

De school en de schoolmeesters van Maartensdijk

Lang voordat in de twintigste eeuw in Maartensdijk de School met den Bijbel werd opgericht (zie elders op deze site), was er al een lagere school […]

Lees verder
november 18, 2018

De Schoolstrijd en Achttienhoven-Westbroek

Afgebeeld is de christelijke lagere school aan de Dr. Welfferweg 24 te Achttienhoven met op de voorgrond een groep schoolkinderen. (Afbeelding Het Utrechts Archief, public […]

Lees verder
september 19, 2018

Jo Schouwenaar-Franssen, minister en lerares

Jo Franssen was zeer actief in verschillende functies in de politiek. Na haar periode als minister van maatschappelijk werk werd zij lid van de gemeenteraad […]

Lees verder
augustus 25, 2018

Dennenrode: een herstellingsoord voor dames

De afbeelding (van een ansichtkaart uit het Utrechts Archief uit 1910) toont het huis Dennenrode aan de Nachtegaallaan nr. 30. Omstreeks de eeuwwende begon de […]

Lees verder
juli 1, 2018

Kees Boeke

      Cornelis (Kees) Boeke (1884-1966) stichtte in 1929 de Werkplaats Kindergemeenschap. Hij staat te boek als een van de belangrijkste onderwijshervormers in ons […]

Lees verder