In het kerkje van Dwingeloo hangen de portretten van Rutger van den Boetzelaer en zijn echtgenote. Van 1887 tot 1954 hingen ze op het landhuis Houdringe in De Bilt. Hierboven: de twee portretten.
Rutger van den Boetzelaer, heer van Batinge en Entinge (overleden 1668) was landdrost van Coevorden en Drenthe. Hij trouwde met Battina van Lohn. In 1665 schonk hij een orgel aan de kerk van Dwingeloo.
De Sint Nicolaaskerk aan de Brink in Dwingeloo is gebouwd in de vijftiende eeuw. Hij heeft de oudste gotische toren in Drenthe. Na het instorten van de torenspits in 1631 nam Rutger van den Boetzelaer het initiatief om een nieuwe spits te plaatsen. Hij voelde zich verbonden met het dorp omdat hij vlakbij woonde op de havezate Batinge, die hij ingrijpend liet verbouwen tot een verblijf dat bij zijn stand paste.
Op de deuren van het orgel was zijn portret geschilderd en dat van zijn echtgenote, omringd door engelen die op bazuinen bliezen. Uit een bazuin op het portret van heer Rutger kwam een banier met het woord Aleluia en bij de bazuin boven zijn vrouw stond Amen. Op een paneel was vroeger te lezen, wie de schenker van het orgel was.
Ruim twee eeuwen was het orgel de trots van het kerkje, maar in 1887 brak men het af omdat het te veel door de tijd was aangetast. Jan van Gelder bouwde een nieuw orgel. De portretten werden ingelijst en kwamen in handen van de familie Van Boetzelaer die op Houdringe in De Bilt woonde. Die waren leden van dezelfde familie, maar stamden niet rechtstreeks af van Rutger, die kinderloos was overleden. Tot 1954 zouden ze daar blijven hangen.
In dat jaar verkochten de Van Boetzelaer Houdringe aan Het Utrechts Landschap, dat het huis doorverkocht aan de Grontmij. De verblijfplaats van de schilderijen was vanaf dat moment niet helemaal duidelijk, maar Tjitse Langerveld zocht het uit. Later waren ze in het bezit van de Rijksdienst voor Verspreide Kunstwerken. Die gaf ze in leen aan een particulier in Den Haag.
Op 7 juni 1998 werden de schilderijen, nadat ze eerst gerestaureerd waren, overgedragen aan de kerk van Dwingeloo, waar ze thuishorden en waar ze opnieuw bezichtigd kunnen worden.
DAB
Literatuur:
T. Langerveld, Een toevallige ontdekking, in: De Biltse Grift december 2000.
Wikipedia, Sint Nicolaaskerk (Dwingeloo)
Wikipedia, Batinge