Sinds 1975 was in het bedrijfspand aan de Dr. Welfferweg 102 in Westbroek een metaalsmelterij gehuisvest. Dit karakteristieke gebouw was in 1901 gebouwd in opdracht van de industrieel S.A.C. Dudok van Heel. Verschillende ondernemingen hebben in dit pand hun plek gehad. De laatste 45 jaar was er de metaalsmelterij Welschen Metaal BV. Op het hoogtepunt van de onderneming werkten er enkele tientallen medewerkers. Hierboven: het gebouw van de smelterij. (Foto JJR) Onderaan: het smeltproces. (Foto Historische Vereniging Maartensdijk)
Nico Welschen startte midden jaren zeventig Welschen Metaal B.V., een onderneming voor het smelten van non-ferro-metalen, in het bijzonder brons en messing. Hij liet een met cokes gestookte smeltoven bouwen met een capaciteit van 700 kg. Het gesmolten metaal werd in blokken gegoten en verkocht voor het gieten van onder meer klokken en beelden.
Het gebouw aan de Dr. Welfferweg had een lange voorgeschiedenis. In eerste instantie was er in het bedrijfspand een boterfabriek gevestigd. Nadat deze was gesloten, heeft het gebouw vanaf 1906 dienst gedaan als uitspanning onder de naam Het Landbouwhuis. In 1912 werd het in gebruik genomen door de Stoomwasch- en Strijkinrichting Gruno. In de periode 1944-1945 was er een gaarkeuken gevestigd.
Rond 1975 werd het pand aangekocht door Westmaas Beleggingsmaatschappij B.V. uit Rotterdam, die het op haar beurt verhuurde aan de heer L.S. van Rooij, een voormalig wethouder van de toenmalige gemeente Maartensdijk, voor zijn glasinstrumentenmakerij. Omdat het pand te groot was voor dit bedrijf, werd een deel onderverhuurd aan Schouw en Oostwoud voor opslag en aan een pottenbakkerij. De lokale schoolmeester huurde het voorhuis. Toen kwam Welschen Metaal.
Sinds 1967 werkte Nico Welschen bij het bedrijf van zijn vader Alcu in De Meern. In 1975 werd deze onderneming tezamen met Neo Metaal in Maarssen verkocht aan Billiton. Nico Welschen nam in 1975 ontslag bij Billiton en ging voor zichzelf werken, waaronder ook het ophalen van metaalschroot. Hij begon een metaalsmelterij in het pand Dr. Welfferweg 102 in Westbroek, dat hij kocht omdat hier een schoorsteen aanwezig was die voor de smelterij nodig was. Hij vroeg ook hinderwetvergunningen aan.
Na de succesvolle start van de onderneming bouwde hij achter het bestaande pand een hal om de productiecapaciteit te vergroten. Er kwam een nieuwe zuurstofgestookte oven met een capaciteit van 6.000 kg. Naast de oven stond een gemechaniseerde blokkenband voor de efficiency en om bij het gieten de arbeidsomstandigheden voor de werknemers te verbeteren. Welschen investeerde in een röntgenspectograaf voor non-ferrometaal, de eerste in Nederland, die het mogelijk maakte om door nauwkeurigere analyses nog zuiverder brons te kunnen gieten.
In 2008 werd de onderneming overgenomen door de zoon van Nico Welschen. Nadat het bedrijf in financiële problemen was gekomen, werd een doorstart gemaakt. In 2019 zijn de activiteiten in Westbroek beëindigd.
Momenteel is het gebouw het eigendom van Forest Financieringsmaatschappij B.V. Het wordt ten tijde van het publiceren van deze post via Ad Hoc Antikraak bewoond door jongeren om het pand bewoonbaar te houden.
JJR
U bevindt u op de Rondleiding Industrieel Erfgoed. Voor het vervolg klik HIER.
Zie ook op deze site voor de Stoomwasch- en Strijkinrichting Gruno: https://onlinemuseumdebilt.nl/gruno/
Literatuur:
Interview met de heer Nico Welschen, oprichter en voormalig eigenaar/directeur van Welschen Metaal B.V., door Jacques Reijniers
Bijdrage Historische Vereniging Maartensdijk, in het bijzonder mevrouw Karien Scholten
Website www.stif.nl (over fabrieksschoorstenen)
Website www.faillissementen.com
