Afgebeeld is een vroeg zestiende-eeuws koorkapschild waarop Sint Maarten zijn mantel deelt met een bedelaar (Museum Catharijneconvent, Utrecht). Sint Maarten werd geboren in 316 in Hongarije. Hij diende als militair in het Romeinse leger. Zijn feest wordt jaarlijks in Maartensdijk actief gevierd met een Sint Maartensoptocht op 11 november.
Martinus van Tours bekeerde zich na vijfentwintig jaar militaire dienst tot het christendom. Hij liet zich dopen en werd kluizenaar. Later werd hij bisschop van Tours; hij overleed in het jaar 397. Hij zou als Romeins militair op een koude dag bij de stadspoort van Amiens zijn rode soldatenmantel hebben gedeeld met een arme naakte bedelaar. In een droom zou hij nadien gezien hebben, dat hij zijn halve mantel met Jezus had gedeeld. Er wordt door sommigen aangenomen dat zijn feest teruggrijpt op een Germaans winterfeest; anderen gaan uit van een zuiver kerkelijke origine, weer anderen van een combinatie van beide oorsprongen.
Tot de twintigste eeuw was het Sint Maartensfeest een bedelfeest voor de armen. Daarna werd het feest een volksfeest voor iedereen. Dat de St. Maartensoptocht van 11 november juist ook in Maartensdijk werd en wordt gehouden, is niet toevallig. Het is immers een typisch Utrechts feest, de Dom is naar de heilige genoemd en last but not least, Maartensdijk ontleent zijn naam aan de heilige omdat het gebied van het vroegere Oostveen onder het gezag van het kapittel van de Dom of Sint Martinus viel.
Een modern beeld van St. Maarten is te zien op een mozaïek tussen de toegangsdeuren van de katholieke St. Maartenskerk in Maartensdijk, hieronder afgebeeld (foto AD)
Meer informatie over de Utrechtse en Maartensdijkse beelden van Sint Maarten in het beknopte beeldverhaal van Anne Doedens:
St Maarten in Utrecht en Maartensdijk
AD
Lees verder ook op deze site ‘het wapen van Maartensdijk’: https://onlinemuseumdebilt.nl/het-wapen-van-maartensdijk/
https://sintmaartenutrecht.nl/_userdata/files/broch_StMaarten_nl.pdf
http://www.stmartinoftourschurch.org/history/st-martin-of-tours/
Voor de schutspatroon van De Bilt zie https://www.onlinemuseumdebilt.nl/het-wapen-van-de-bilt/