De WMO is een samenwerkingsorgaan van de meteorologische instituten over de hele wereld. Door de alarmerende conclusies over het klimaat van het IPCC is deze organisatie belangrijker dan ooit. Ongeveer een eeuw geleden was de voorloper van de WMO, de IMO, gevestigd in een huis aan de Dorpsstraat 10 in De Bilt. Foto: Dr. G. Swoboda, de opvolger van Cannegieter, met de medewerksters van het secretariaat in 1938. (Foto KNMI).
Buys Ballot, de eerste directeur van het KNMI, vond dat de weerkundigen van alle landen beter moesten samenwerken. Zij moesten hun waarnemingen op dezelfde manier vastleggen en gegevens aan elkaar dorgeven. Nadat hij hierover een artikel had gepubliceerd, kwam in Wenen een eerste internationaal congres bij elkaar. Daar werd de Internationale Meteorologische Organisatie IMO opgericht, die later WMO zou heten. Buys Ballot was de eerste voorzitter. Het was een organisatie zonder een permanent secretariaat, die steeds op het adres van een nieuwe voorzitter zou zijn gevestigd.
Een halve eeuw later was de voorzitter een volgende directeur van het KNMI, E. van Everdingen. Hij zette zich in voor het stichten van een vast bureau voor het IMO. Van Everdingen vroeg advies aan de voorzitter van de International Commission for Intellectuel Cooperation, de voorloper van de UNESCO. Dat was zijn landgenoot de Nobelprijswinnaar Hendrik Lorentz.
Lorentz stelde een commissie in van drie internationaal bekende natuurkundigen: Madame Curie, Albert Einstein en zichzelf. Geleerder kon het niet, zou je zeggen. Deze commissie adviseerde om het project groots op te zetten en het bureau in Frankrijk te vestigen.
Van Everdingen bedankte voor het advies en besloot het te negeren. Hij wilde dat het bureau klein en overzichtelijk was en vooral dat het bij het KNMI werd gevestigd. Met andere directeuren van nationale weersinstituten sprak hij uiteindelijk af dat het bureau tijdelijk in Nederland werd ondergebracht en later naar Zwitserland zou verhuizen.
Het bureau van de IMO was vanaf 1928 gevestigd in de werkkamer van de adjunct hoofddirecteur van het KNMI Hendrik Cannegieter, die lange tijd hoofd van het bureau was. Later kreeg het een plek op een verdieping van het huis dat nu het adres Dorpsstraat 10 heet, maar toen Utrechtseweg 194 was. Het is het vervallen huis meteen links naast restaurant De Witte Zwaan. Op 14 september 2022 onthulde Petteri Taalas, secretaris generaal van de WMO, daar een plaquette ter herinnering aan de vestiging van het bureau. De WMO is nu gevestigd in een reusachtig gebouw in Genève.
DAB
U bevindt u op de Rondleiding Wetenschappers. Voor het vervolg klik HIER.
Literatuur:
C.J.W. Dekker en K. Floor, Wieg WMO stond in De Bilt – samenwerkende weerdiensten, in: de Biltse Grift september 2015.
C.J.W. Dekker, Het geheim van de Dorpsstraat, op: www.cjwdekker.nl/algemeen/het geheim van de Dorpsstraat
