Velen kennen Beerschoten alleen maar als een park om in te wandelen. Samen met het naburige Houdringe en het Panbos vormt het terrein van landgoed Beerschoten inderdaad een aantrekkelijk wandelgebied. Beerschoten is echter een landgoed en een landhuis met een lange geschiedenis. Afgebeeld is een gravure naar een tekening van M. Mourot uit 1828 (Collectie Het Utrechts Archief).
De grond van het landgoed Beerschoten behoorde oorspronkelijk aan het in 1113 gestichte Vrouwenklooster in De Bilt. Na de Reformatie kwam de grond in handen van de Utrechtse ridderschap en kregen particulieren de gelegenheid tot aankoop.
Een van de eerste eigenaren was in 1680 J. Martens uit Utrecht. De familie behoorde tot de welgestelde regenten. De familie Martens verkocht het bezit aan de familie Avink en rond 1810 was de Amsterdammer Th. de Smet eigenaar van het landgoed. Via via kwam het landgoed in 1820 in bezit van de zeer rijke Zeeuwse regentenfamilie Steengracht die tot ver buiten Zeeland uitgebreide landerijen bezat.
Jhr. mr. Johan Steengracht van Oostcapelle (1782-1846), kunstkenner en verzamelaar en de eerste directeur van het Mauritshuis in Den Haag, breidde het landgoed verder uit en legde een landschapspark in Engelse stijl aan. Wel zijn in het stelsel van lanen nog resten van de meer formele parkaanleg zichtbaar. Bij de aanleg was Jan David Zocher jr. betrokken. Het landgoed bereikte in die jaren zijn maximale omvang van ongeveer duizend hectaren.
Merkwaardig is de relatief kleine behuizing. Het negentiende-eeuwse pand, opgetrokken in eclectische, neorenaissance stijl is in 1889 door brand gedeeltelijk verwoest, maar in oude stijl herbouwd. Naast het buiten zijn er nog een koetshuis, tuinmanswoningen en een ijskelder.
In 1965 verkocht de familie Steengracht het landgoed aan de Stichting Het Utrechts Landschap. Samen met aangrenzende Houdringe vormt het park een fraaie afgrenzing van het oostelijke deel van de gemeente De Bilt.
PvH
U bevindt u op de Rondleiding over de Stichtse Lustwarande. Voor het vervolg klik HIER.
Literatuur:
https://www.absolutefacts.nl/kastelen/data/beerschoten.htm
www.utrechtsebuitenplaatsen.nl/buitenplaats/beerschoten
Lies Haan-Berends, ‘De Bilt, beginpunt van de Stichtse Lustwarande’, De Biltse Grift, juni 2009, p. 44-58.