In 1953 was Ineke Dapper acht jaar oud. In een vakblad had haar vader gezien dat de kantoorboekhandel Heida aan de Bilthovense Julianalaan 36, ter overname was aangeboden. Elders in het land stond nog een dergelijke zaak te koop, maar de keuze viel op Bilthoven, vanwege de gezonde leefomgeving in het groen. Dat deden mijn ouders voor mij, vertelt Ineke Müller-Dapper (1945). Na haar vertrek uit de zaak in 2003, woont ze tegenwoordig in Oldenzaal. Het hedendaagse ‘Dapper Thuiskantoor’, is eigendom van haar neef Peter. Daarmee is hij de derde generatie die de naam Dapper voert. Volgens hem staat de winkel zelf circa 80 jaar bij de Kamer van Koophandel ingeschreven. Foto: Julianalaan 36 in 1965 (Regionaal Historisch Centrum Vecht en Venen, Breukelen).
We waren net gerepatrieerd uit voormalig Nederlands-Indië en ik verdroeg het Indische eten heel slecht. Mijn vader was na de oorlog een aantal jaren papierinkoper geweest in Indonesië. Mijn ouders waren er nog eens uitgenodigd op een feest van president Soekarno. Omdat mijn oudere broer naar de middelbare school in Nederland moest, kwamen we terug. Tijdens de oorlog hadden mijn ouders in Amsterdam gewoond en honger geleden. Mijn vader werkte toen als magazijnbediende bij de firma SVH aan de Herengracht.
Qua woonvoorziening ging de familie er in Bilthoven niet op vooruit; door omstandigheden gedwongen verbleven ze jaar lang in een onbewoonbaar verklaarde woning achter de winkel. Als gevolg daarvan heb ik een jaar lang geslapen bij de familie De Beer, omdat ons huis niet goed was voor mijn gezondheid. Pas nadat de bewoonster van de etage boven de winkel overleed, konden we daar intrekken. Toen is meteen ook de hele zaak verbouwd. Dat hadden we te danken aan toenmalig wethouder mevrouw Huussen, die ons het geld daarvoor had geleend.
Buurtvriendschappen
Ja, Lex de Beer werd een vriend, net als Dick Kortleve van de slagerij. Je zocht toch reuring hè. Mijn broer was zeven jaar ouder en dat was een veel te groot leeftijdsverschil. Mijn vriendin in die tijd was de dochter van kapper Jasper op de Vinkenlaan. We gingen rolschaatsen, hinkelen en we speelden een soort honkbal met elkaar op straat. Dat kon toen nog.
Ineke wist al als achtjarige dat ze winkel wilde overnemen. In tegenstelling tot haar broer was ze al jong aangetrokken door de papierwereld. Kopen en verkopen, dat trok haar wel, net als haar vader. Mijn broer wilde goudsmit worden. Hij lijkt veel meer op mijn moeder, die uit een familie van handwerkers en ambachtslieden komt. Mijn moeder had in Amsterdam als coupeuse gewerkt.
In de jaren ’50 en ’60 waren er heel veel kleine kantoren in Bilthoven. Die hadden van alles nodig, zoals kasboeken, doorschuifboekhoudingen, loonstrookjes en loonzakjes. Mijn vader was een heel betrouwbare man, dus we bouwden een vaste klantenkring op. Er kwamen ook veel bekende mensen bij ons in de winkel, zoals Toon Hermans die in Bosch en Duin woonde, de zanger Rob de Nijs en de weduwe Goudstikker van de Hercules Segerslaan.
Over de arts Prof. Bob Smalhout heb ik ook een leuk verhaal. Hij liep een keer langs de winkel terwijl mijn vader, die zeer onhandig was, probeerde een kerststukje op te hangen. Smalhout belde aan en zei: laat ik je nu meteen maar even helpen, in plaats van dat ik het straks op de Eerste Hulp moet doen. Een vriendschap was geboren. Sindsdien kwam hij altijd een glas wijn halen met Kerstmis.
Toners en sticks
Ineke bestierde de winkel tussen 1983 en 2003. Haar man had een baan buiten de deur. Neef Peter Dapper voerde de zaak de eenentwintigste eeuw in en dat bracht heel veel veranderingen met zich mee. Opmerkelijk is dat Peter zelfs voorzitter werd van de winkeliersvereniging, terwijl Ineke noch haar vader ooit bij die vereniging waren aangesloten.
Het papier raakt steeds verder overbodig en wordt vervangen door toners en sticks. Ineke heeft daar helemaal geen bezwaar tegen; het is de nieuwe tijd. Wel vond ze het jammer dat haar opvolger de markt van vrijetijdsartikelen, zoals de teken- en schilderwaren, overboord had gezet. Maar hij is daar toch weer een beetje op teruggekomen. Of Dapper over tien jaar nog bestaat weet ze niet, maar ze hoopt er wel op: het was mijn troetelkind.
Met dank aan Ineke Müller – Dapper en Peter Dapper.
VC
U bevindt u op de Rondleiding Bilthoven Centrum. Voor het vervolg klik HIER.