We moeten dat eens even oefenen, had meester Thierry van de Montessorischool in Bilthoven gezegd. Daarmee bedoelde hij dat zijn hele school van zo’n veertig leerlingen op tijd en gepast moest reageren op het luchtalarm dat vanaf 1944 met regelmaat afging in gemeente De Bilt. Aanleiding waren de geallieerde vliegtuigen op weg naar Vliegveld Soesterberg om daar de Duitse vijand te beschieten. Vanaf de Bilthovense heide werden ze opgewacht door het daar geplaatste FLAK-afweergeschut (Flugzeug Abwehr Kanone). Zo kwam het dat de vierde klas van Jifke Leemhuis (1936) bij tijden onder de tafeltjes moest duiken. Foto: Het Nieuwe Lyceum, waar Jifke later op school wilde gaan, na het bombardement (Historische Kring d’Oude School).
Ze had vanaf haar de derde jaar in 1939 de Montessori op het Rembrandtplein bezocht en woonde daar vlakbij op de Hobbemalaan. Tegenwoordig heeft Jifke Sonneveldt-Leemhuis geen traumatische herinneringen aan de Bilthovense oorlog, al geeft ze toe dat de voedselvoorziening voor het gezin met toen nog vier kinderen heel zuinig was. Maar daar wisten haar ouders wel een mouw aan te passen. Jifke stoorde zich aan de Duitse vorderingen van allerlei huishoudelijke goederen: ze belden gewoon aan om onze dekens en fietsen op te eisen.
Voedselbonnen
De familie in Groningen stuurde op gezette tijden een voedselpakket toe als aanvulling op het karige rantsoen. Goede herinneringen heeft ze aan de wandelingen in het bos, die bijvoorbeeld een maaltje paddenstoelen opleverden waar haar moeder dan soep van maakte. Met haar vader ging ze naar de boomgaarden in Bunnik om zelf fruit te plukken. De bakker, slager en de melkboer kwamen langs de deuren, maar je moest wel over de benodigde voedselbonnen beschikken. Die konden we op het gemeentehuis verkrijgen. Er was een gaarkeuken in een schuur aan de Van Goyenlaan. En dan was er nog een adres in de buurt van Loosdrecht, waar vader Leemhuis clandestien de groente kocht. Het werd nog even spannend toen hij net op tijd aan een razzia had kunnen ontsnappen.
De bevrijdingsfeesten staan haar nog scherp voor de geest. Ze stond met haar familie langs de Utrechtseweg naar de inkomende ‘Canadezen’ te kijken. Die zouden hun inkwartiering krijgen in het gebouw van de oorspronkelijke Werkplaats aan de Hobbemalaan. Op de plek van de huidige Werkplaats waren in die tijd de hockeyvelden. Ik zie de Canadezen daar nog marcheren. Mijn jongste broertje vond het heel interessant en liep achter ze aan.
Bij vergissing
Na de oorlog ging Jifke naar de eerste klas van Het Nieuwe Lyceum. Het gebouw zelf aan de Jan Steenlaan was weggebombardeerd door de Engelsen. Bij vergissing, naar later bleek, want de Duitsers die daar enige tijd ingekwartierd waren, hadden de school toen allang verlaten. De vervangende school was de villa Oase op de locatie van de huidige Julianaflat en de Bilthovense boekhandel. Vanaf 1948 werd het HNL in authentieke stijl opgebouwd aan de hand van de nog bestaande bouwtekeningen. Pas in 1949 kon Jifke Leemhuis, inmiddels dertien jaar oud en HBS-leerling, het nieuwe schoolgebouw betrekken.
Met dank aan mevrouw Jifke Sonneveldt-Leemhuis in Bilthoven
VC
U bevindt zich op de rondleiding over de Tweede Wereldoorlog.
Voor het vervolg klik HIER.