In de periode van de Verlichting bedreef menigeen wetenschap door te verzamelen en te classificeren. Ook veel vermogende mensen die niet bewust aan wetenschap deden, legden soms collecties aan. Voor de aristocratie was het al langere tijd gebruikelijk om je te onderscheiden met een verzameling mooie schilderijen, maar dat deed men nu ook met andere dingen. Amateurs met een wetenschappelijke belangstelling verzamelden voortaan bijvoorbeeld instrumenten, planten en opgezette dieren en tekeningen van planten en dieren. De collecties hadden vaak een erg gemengde inhoud. Het verzamelen van opvallende zaken zoals misgeboorten en dieren met extra koppen of poten leidde tot het ontstaan van rariteitenkabinetten.

Een voorbeeld was Joan Gideon Loten. Dat het collectioneren ook in de negentiende eeuw niet ongebruikelijk was, blijkt uit de verzameling van Godert baron van der Capelle, die op Vollenhoven woonde. Daarvoor was hij gouverneur generaal van Nederlands Indië geweest. De belangstelling voor exotische dieren en planten werd wel vaker gevoed door de Nederlandse relaties met de koloniën.

Enkele hoogleraren van de Utrechtse universiteit lieten zich in De Bilt begraven. We kunnen enkele van die graven nog zien op het kerkhof bij de Biltse dorpskerk. We noemen als voorbeeld Gerrit Jan Mulder, Jan Kops en Jan Ackersdijk. Anderen waren Jan Frederik Van Beeck Calkoen, Jodocus Heringa, Philip Willem van Heusde, Matthias van Geuns, Adrianus Catharinus Holtius en Johann Frederik Lodewijk Schröder. Sinds het begin van de negentiende eeuw was het in principe verboden om overledenen te begraven binnen de bebouwde kom van een stad of dorp. Nieuwe begraafplaatsen lagen op enige afstand van de huizen en niet bij een kerk. De Bilt slaagde erin om van dit verbod bijna een eeuw uitstel te krijgen. Utrechtse hoogleraren vonden het wel mooi om na hun dood toch bij een kerk en in een rustieke omgeving te worden begraven.

Tenslotte noemen we nog vanwege het wetenschappelijk belang de meteoriet die in 1843 neerkwam in de weilanden bij Blauwkapel, dat toen een onderdeel was van de gemeente Maartensdijk. Het is de grootste meteoriet die ooit in Nederland is gevonden.

DAB

U bevindt u op de Rondleiding Wetenschappers. Voor het vervolg klik HIER.