Aan het begin van de Laagte van Pijnenburg ligt in Maartensdijk het landgoed Rustenhoven. De geschiedenis hiervan gaat ver terug. Afgebeeld is Rustenhoven omstreeks 1920 (Collectie Utrechts Archief)
Vanaf de vijftiende eeuw behoorde het grondgebied waarop het landhuis staat, aan het Heilig Kruis Gasthuis buiten Witte Vrouwen te Utrecht. De eerste particuliere eigenaar was Johan Swaving. Hij was schout van het gerecht Oostveen dat later de gemeente Maartensdijk werd. Hij kocht de grond in 1739 en liet er in 1758 zijn buiten op bouwen in de stijl van Lodewijk XIV, de classicistische barok. Het buiten is in de loop van de eeuwen weinig veranderd, maar de eigenaren wel. Tot de eigenaars behoorden de familie De Rovere van Breugel en Nicolaas Laurens Burman Eyck van Zuylichem, In de negentiende eeuw werd ook een landschapstuin in Engelse stijl ontwikkeld.
In de jaren 1919-1947 woonde de familie Lugt-Klever. Frits Lugt( 1884-1970) was een groot kunstkenner, verzamelaar en handelaar met internationale faam. In 1910 trouwde hij met Jacoba Klever (1888-1969), de dochter van een medefirmant van de Steenkolen Handels Vereniging (SHV), waardoor het budget voor bijzondere aankopen en verbouwingsplannen voor Rustenhoven een stuk groter werd. In die jaren bouwde de architect D.F. Slothouwer aan de achtervleugel van het pand een grote tentoonstellingsruimte in oud-Hollandse stijl. In 1936 werd een deel van het landgoed aan de Stichting Het Utrechts Landschap geschonken. Tijdens de Tweede Wereldoorlog woonden Lugt en zijn gezin in Zwitserland en de Verenigde Staten, waar hij een deel van zijn kunstverzameling had ondergebracht. De Duitse bezetters vorderden het gebouw en na 1945 diende het als huisvesting voor de Binnenlandse Strijdkrachten.
Nieuwe eigenaar werd in 1947 J.M. Fentener van Vlissingen (1907-1987). In het park liet hij een eigen huis bouwen en een deel van het park verkocht hij in 1975.
Van 1977 tot 1999 woonde Bert Bolle er en dreef hij er zijn handel in antiek en met name in barometers. Hij vestigde er zelfs een museum met bijzondere barometers. Tegelijk gaf hij bijzondere aandacht aan de tuin en de waterpartijen in het park. Toen hij migreerde naar Australië, verkocht Bolle in 1999 het pand aan J. Scholten. Deze nieuwe eigenaar veranderde onderdelen van de tuin, het koetshuis en de gevel, maar die werden na 2005 door de nieuwe eigenaar A. aan de Stegge ongedaan gemaakt. Het buiten is nu van de provinciale weg af weer goed zichtbaar.
PvH
U bevindt u op de Rondleiding over de noordelijke landhuizen. Voor het vervolg klik HIER.
Literatuur:
http://rijksmonumenten.nl/monumenten264962/buitenplaatsen-rustenhoven/maartensdijk
http:www.kasteleninutrecht.eu/Rustenhoven-htm
http://resources.huygens.knaw.nl/bwn1880-2000/lemmata/bwn1/lugt
