Afbeelding: Dit tegelplateau aan de winkelmuur toont bekroond rundvee: het reclamemateriaal van de slagerij van toen (collectie familie Weijnands). De vleeschhouwersfamilie Weijnands was in het verre verleden uit de stad Utrecht gekomen. Al in 1810 was betovergrootvader een slachthuis en slagerswinkel begonnen in een boerderij op de hoek van de Biltse Dorpstraat en de Kapelweg. Op de andere hoek zou in 1883 het Hotel Poll worden gebouwd. In 1927 verving nazaat Pieter Weijnands (1862-1949) de boerderij door een nieuw winkelgebouw met slachthuis. Al in 1919 had zijn dochtertje Hendrina de eerste steen gelegd voor een tweede zaak aan de Soestdijksestraatweg (Emmaplein 4) in Bilthoven. Deze slagerswinkel was bedoeld voor Piet’s twintigjarige zoon Henri (1899). Toen deze jong overleed volgde zijn broer Marinus hem op. Kleinzoon Piet (1930) vertelt over de familiegeschiedenis.
Piet Weijnands: De hypotheek voor de bouw van de nieuwe slagerij was verstrekt door Carel baron van Boetzelaer. Hij was een klant en kredietbanken waren er nog niet. Onze familie leverde al vanaf 1810 vlees aan alle landgoederen in de omgeving, zowel rund als varken. Eenmaal per jaar werd de rekening voldaan. Mijn grootvader zocht bij de boeren in de omgeving het beste kwaliteit koeien uit. Maar er viel niet met hem te spotten. Eenmaal heeft een boer in de buurt hem een drachtige vaars verkocht. Dat vond hij beneden peil en als je het bij hem verbruid had, dan hoefde je nooit meer terug te komen.
Soms kocht hij zes tot acht vaarzen tegelijk. De dieren werden per veewagen naar De Bilt vervoerd en geslacht in het slachthuis aan de Dorpsstraat. Dat is er trouwens nog steeds, vult Piet’s vrouw Thea aan. De bode Voskuil bracht vervolgens het vlees naar de winkel in Bilthoven waar het werd verkocht. Grootvader werd meermalen onderscheiden vanwege zijn eerste klas vleesproducten, vertelt Thea terwijl ze trots een erebeker uit de jaren ’30 laat zien.
Piet Weijnands was een zakenman met een vooruitziende blik. In Bilthoven zag hij een dorp dat zich snel ontwikkelde. Er was nog weinig concurrentie maar de klandizie was vermogend. Het percentage directiefuncties in de nieuwe bevolking lag hoog en de repatrianten uit Nederlands-Indië hadden daar zoveel geld verdiend, dat ze grote villa’s konden laten bouwen.
Voor iedere zoon wilde hij een slagerswinkel. Zoon Henri kon meteen beginnen toen de vestiging aan de Soestdijksestraatweg gereed kwam in 1919. Het pand was gebouwd door architect W.S. van der Sterre en opgetrokken in Amsterdamse Schoolstijl. Henri was het zesde kind van in totaal veertien, maar een aantal eerder geborenen had de volwassen leeftijd niet bereikt.
TBC
Piet jr: Mijn vader is uiteindelijk ook maar 36 geworden. Hij leed aan Tuberculose. Mijn moeder kreeg veel last van hoofdpijn en ik werd geregeld naar de apotheek op de hoek gestuurd om het geneesmiddel ‘Saridon’ te halen. Zij bleek een hersentumor te hebben. Na haar overlijden kwam ik in een pleeggezin in Zeist, maar vanwege de oorlog had dat echtpaar geen eten meer voor me. Toen ging ik bij mijn grootouders in De Bilt wonen.
Ook Piet jr. leerde daar het slagersvak en hij ontmoette de Friezin Thea van der Meer, die in Utrecht als verpleegster werkte. Samen hebben zij nog twaalf jaar de winkel aan de Dorpsstraat draaiende gehouden. In Bilthoven had Henri’s jongere broer Marinus hem opgevolgd, tot de zaak in 1955 werd verkocht aan Dirk Punt uit Haarlem. Die was al geruime tijd in dienst als slagersknecht. Punt zou in 1981 worden afgelost door slagerij P. Pijpers. Sinds 1984 fungeert de winkel als de fietsenhandel Cees van Weelden.
Ook in De Bilt kwam het verhaal van de slagerij Weijnands ten einde. Niet alleen vanwege de concurrentie van de andere slager Blonk op de Dorpsstraat, maar ook omdat de gemeente erop aanstuurde dat de Hessenweg de centrale winkelstraat moest worden. In verhuizen had niemand meer trek. De oprukkende supermarkt deed de rest. Er moet Piet nog wel een constatering van het hart: de brand in Hotel Poll (1958) was het begin van het einde van de kleine middenstand in De Bilt.
VC
U bevindt u op de Rondleiding Bilthoven Centrum. Voor het vervolg klik HIER.
Met dank aan Piet en Thea Weijnands – van der Meer
Afbeelding: P. Weijnands Vleeschhouwerij Soestdijkscheweg 126/Emmaplein 4. Tweede van rechts Henri Weijnands. Begin jaren ’30 (collectie familie Weijnands)
