Afbeelding: De zesde klas van de Julianaschool in 1948 ( Foto Ella Prins). Bij de oprichting in 1918 schreef een leerling van de Julianaschool: Ik ga naar school omdat: ze op deze school geloven in de Here Jezus; ik graag slim wil worden; je leert allemaal dingen over de mensen en de wereld om je heen.
In 2021 schrijft het Schoolplan van de Julianaschool: op de Julianaschool voeren wij een open dialoog over levensbeschouwing, zingeving en burgerschap; het schoolplan is het kompas voor de schoolontwikkeling en de kwaliteitsverbetering; kinderen moeten groeien en de kans krijgen om zich optimaal te ontwikkelen, zodat zij een positieve bijdrage leveren aan de wereld
De Julianaschool staat al 103 jaar middenin het centrum van Bilthoven. Al die tijd kwamen de leerlingen uit de nabije buurt, maar ook uit Den Dolder, Zeist en De Bilt. Begin 1917 was de Van Dijckschool in gebruik genomen, een openbaar toegankelijke school. De Nederlandsch Hervormde Gemeente achtte het raadzaam om zelf een school in Bilthoven te stichten. Op 19 november 1917 viel het besluit daartoe en in 1918 werd de Julianaschool met den Bijbel gebouwd. De school bestond uit twee lokalen en een woning voor het schoolhoofd.
In de jaren ’30 stond Jans Mohr, een oudere zus van Maps Lane Mohr, voor de klas. In de oorlogsjaren fungeerde de school als noodziekenhuis en lag zodanig onder bombardementsvuur dat patiënten en personeel moesten evacueren naar een villa aan de Soestdijkseweg-Zuid.
Middenstand
De Julianaschool is tot op de dag van vandaag een echte buurtschool, die vanaf het begin in nauw contact stond met de naaste omgeving. De Nederlands Hervormde confessie speelde een belangrijke rol. Met als gevolg dat de lokale middenstand van Nederlands Hervormde huize hun kinderen inschreef op deze school.
Dat waren bijvoorbeeld Aart Veldhuizen, Ciska Ravenhorst en Arend Top. De familie Groen was van Gereformeerde huize. Zoon Joop bezocht daarom het gereformeerd onderwijs in De Bilt. Kinderen van Rooms-Katholieke middenstanders bezochten vanaf 1925 de Theresia van Lisieux-school, de huidige Theresiaschool in Bilthoven.
’t Jodendom
Tot de afbraak begin jaren ’70 lag, aan de rand van het Jodenkerkhof, de wijk ’t Jodendom, ingeklemd tussen de Julianalaan, Vinkenlaan en Merellaan. Dit zogeheten Buurtschap, dat vanaf ca. 1840 op de heide was uitgegroeid, was opgebouwd uit de Koekoekslaan, de Koekoekdwarslaan en de Lange Buurt.
De jeugd die daar woonde, bezocht de Julianaschool, die dichtbij huis was. De school en de middenstanders organiseerden regelmatig activiteiten voor deze kinderen. Die samenwerking is ook na het verdwijnen van ’t Jodendom gebleven. Tegenwoordig werken we ook samen met de ondernemers aan de Koperwieklaan.
EP
U bevindt u op de Rondleiding Bilthoven Centrum. Voor het vervolg klik HIER.
Zandpad vanaf ’t Jodendom. Links de Julianaschool, met zicht op de Julianalaan. Dit zandpad is tegenwoordig de Koperwieklaan.
Literatuur:
’t Jodendom in Bilthoven, Ellen Drees en Rienk Miedema, 2012.
Meer informatie over openbaar en bijzonder onderwijs is hier te zien.
Bron: NPO- Andere Tijden, 10 september 2002